فساد "بزك" شده

يكي از بزرگترين عوامل تاثير گذار بر ايجاد و افزايش فساد؛  وجود فضاي غبار آلود و غير شفاف است ؛ اين عامل در كنار ساير دلايل از جمله ساختارهاي سازماني معيوب و بيمار كه قدرت هاي افسانه اي را دراختيار مديران قرار مي دهد ؛ عاملي مي شود براي سو استفاده ؛ تشديد تخلفات و همچنين مانعي بزرگ فراري اقدامات موثر در مبارزه با اين چالش فراگير.

بخش عمده اي از تخلفاتي  كه طي اين سال ها شاهد بوديم برآمده از پديده اي است كه نگارنده نام آن را فساد " بزك " شده گذاشته ام  ؛ حال منظور از  فساد" بزك"  شده ؛ چيست؟

فساد "بزك " شده ؛  واقعه اي  است كه با استعانت از خلآ هاي قانوني و اداري و ساختار قديمي و معيوب؛ نشات گرفته از اقتصاد دولتي بوجود مي آيد  و به تدريج در شرايط  محيطي ايده آلي كه در جامعه  وجود دارد؛ رشد مي كند و پر و بال مي گيرد.

 فساد بزك شده  در حقيقت نوعي دور زدن مدرن قانون است؛ يعني رنگ و لعاب دادن به تخلفات و تغيير شكل دادن آن ؛ بمنظور فريب سيستم هاي نظارتي و افكار عمومي؛ مثل اين است  كه گريموري چيره دست  پير زن 80 ساله اي را تبديل به دختر 20 ساله نمايد؛ رخدادي  كه طي  سال جاري؛ بعضي از اشكال آن عريان شد و ما در موضوعاتي نظير فيش هاي نجومي و اين اواخر بذل و بخشش املاك عمومي شهرداري تهران به افراد خاص شاهد بوديم.
در فساد "بزك شده  " لازم نيست كه مثلا مدير يا مسئول دولتي براي برداشت  از بيت المال؛ در مكانيزم هاي پيچيده خود را درگير نمايند؛ مثلا در روند اعطاي پروژه ها به پيمانكار ؛ ساخت و پاخت نموده  و رقم كلاني را بعنوان پورسانت دريافت نمايد يا حتي شركتي صوري در بيرون راه بيندازد و پروژه ها را به سمت  آن هدايت نمايد ؛ در فساد " بزك " شده  اين دشواري ها وجود ندارد ؛ خيلي راحت در جلسات هيئت مديره موضوعات مطرح مي شود كه  فلان مبلغ يا فلان ملك با فلان تخفيف يا حتي رايگان به آقاي الف يا خانم ب و يا فك و فاميل آنها و يا حتي فلان موسسه به ظاهر خيريه  واگذار شود ؛ در اين فرايند نه ديگر نيازي به قوانين مناقصه و مزايده وجود دارد و نه چيز ديگري ؛ اعلام هم مي كنند كه مصوبه هيئت مديره بوده حالا اين هيئت مديره ها شامل چه افرادي هستند ؛  رابطه رفاقت و قوم خويشي آقايان به چه شكلي  است  و اصلا  حد و مرز اختيارات آن تا كجاست؛ خود حكايت ديگري است ؛ كه اميدوارم عمري باشد تا روزي به آن هم  بپردازيم .

يكي ديگر از تسهيلاتي كه تنها در فساد " بزك شده " وجود دارد اين است كه گاهي حتي پس از افشاي تخلف و رسوايي مي توان با توجيهات گوناگون ؛ يعني آرايش و رنگ و لعابي جديد  همچنان از تيغ تيز نظارت هاي قانوني فرار كرد.

تنها در اين شكل از فساد است كه مدير فاسد مي تواند ؛ پس از افشا شدن هم طلبكارانه  و با تكبر با افكار عمومي  و مردم سخن بگويد و در كمال وقاحت چشم در چشم مردم ؛  زل زده و دروغ بگويد .

به هر حال همچنانكه طي اين سال ها به موازات ايجاد اشكال جديد فساد از آن نوشتيم و هشدار داريم؛ باز هم مي گوئيم و نظر مسئولين امر را نسبت به اين راه هاي جديد جلب مي كنيم؛ تا با هوشياري  و تلاشي مضاعف در جهت وضع و اجراي قوانين جديد پيشگيري اقدام  نمايند.

 اميدواريم تا قبل از ايجاد اشكال مدرنتر از فساد؛ راهكارهاي جديد مقابله با آن هم  از سوي مسئولين مربوطه در دستور كار قرار گيرد ؛  البته با سرعتي بيش از مفسدين؛ چرا كه آنان هميشه يك قدم از ما جلوتر هستند.