شهر تبریز به عنوان یکی از پیشگامان تولد و رشد شکلی از اطلاع‌رسانی که امروزه به مطبوعات و سایر اشکال رسانه‌ای تعبیر می‌شوند، همواره در صدد توسعه دامنه‌های آگاهی برای توسعه جامعه و پرورش نسلی فرهیخته بوده است. هدفی که با مفاهیم محتوایی «روز جهانی آزادی مطبوعات» بسیار همخوانی دارد و از این رو می‌توان رسانه‌های شهر اولین‌های ایران را همپا و همراه اندیشه‌هایی در اشل جهانی دانست.
امروز روز جهانی آزادی مطبوعات است، روزی که باید به احترام گفتن و آزادانه گفتن، ایستاد و به کسانی که در این راه از هیچ تلاش و ازخود گذشتگی فروگذار نمی‌کنند، احترام گذاشت؛ روزی که حرمت و احترام رسانه‌ها را نه فقط در گفتن، که در چگونه گفتن معنا می‌کند و بیان صادقانه و آزادانه را به مثابه ارزشی والا مورد تاکید قرار می‌دهد.
شاید نقش رسانه‌ها در زمانه‌ای که دسترسی به اطلاعات بسیار ساده‌تر از قبل است، مانند گذشته‌های دور ارزیابی نشود اما بی‌شک تا وقتی صداقت و راستی و صحت ارزشی در جوامع داشته باشد، نقش رسانه‌ها به عنوان اطلاع‌رسانانی قابل استناد مهم و ارزشمند خواهد بود.
اطلاع‌رسانی، گفتن از بایدها و بیدار کردن روح عمومی جامعه برای حرکت به سمت افق‌های روشن‌تر، شاید تنها وظیفه مطبوعات نباشد، اما بی‌شک بخشی از مهمترین کارکردهای رسانه را همین مسائل تشکیل می‌دهد، به همین علت قرار گرفتن واژه «آزادی» در کنار «مطبوعات» شاید ترکیب ساده‌ای به نظر بیاید، اما اهمیت اطلاع‌رسانی درست، شفاف و آزادانه در توسعه جوامع می‌تواند هرگونه ابهامی در این زمینه را مرتفع کند.
با در نظر گرفتن این اصل که بشر در زندگی خود همواره تحت تاثیر اطلاعات بوده و از طریق آن در مورد حضور و نقش خود در آینده تصمیم می‌گرفته و آگاهی و معرفت خود را افزایش می‌داده، ماهیت وجودی رسانه‌ها و به خصوص مطبوعات شکلی متفاوت به خود می‌گیرد. از این روست که مطبوعات از ارکان مهم توسعه به شمار می‌روند و می‌توانند حرکت چرخ‌های توسعه را در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، شتاب بخشند و از طریق عرضه اطلاعات و دادن آگاهی به مردم و ترغیب و تشویق آنها، زمینه‌های مشارکت را در جامعه فراهم آورند.
اهمیت و نقش مطبوعات و دیگر رسانه‌ها در هدایت جامعه، کنترل و نظارت دستگاه‌ها و سازمان‌های دولتی و همچنین استحکام پیوند مردم و دولت، انکارناپذیر است. رونق بی‌سابقه مطبوعات و رسانه‌های دیجیتال به خصوص در عرصه کمی و همچنین در بخش‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور اتفاق مهمی است که با هدایت در مسیر صحیح به موفقیت بزرگی در عرصه توسعه فرهنگی منجر خواهد شد.
در قانون مطبوعات جمهوری اسلامی ایران به شکل تخصصی و در برخی از اصول قانون اساسی به شکل عمومی، مواد و قوانینی ناظر بر فعالیت‌های مطبوعاتی و رسانه‌ای وجود دارد که آزادی بیان و قلم در آنها تضمین شده است. در اصل 24 قانون اساسی تصریح شده است که: «نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند، مگر آن که مخل به مبانی اسلام یا حقوق عمومی باشد». و در قانون مطبوعات هم آزادی مطبوعات با رعایت موازین اسلامی و مصالح جامعه به رسمیت شناخته شده است، بنابراین اصل بر آزادی مطبوعات است و این اصل مهم رسانه‌ای جهان در قوانین کشورمان به خوبی تصریح شده است.
در نگاه کلی، مطبوعات و رسانه‌ها هم نقش آموزشی و هم نقش تبلیغی دارند. اما خواست عمومی جامعه از مطبوعات و رسانه‌های آزاد و مستقل این است که از وارد شدن به عرصه تبلیغات جهت‌دار قومی، گروهی و جناحی فاصله گرفته و به فکر توسعه جامعه و رفع مشکلات آن باشند؛ این امر ناقض بیان بی‌طرفانه دیدگاه‌‌ها و گرایش‌های گوناگون و کمک به طرح مشکلات برای حل و فصل آنها نیست و کسی نیست که نقد و بررسی آگاهانه را جزو حقوق رسانه‌ها ارزیابی نکند.
برای نیل به این منظور دولت‌ها برای توسعه کشور و رفع مشکلات مختلف مردم، شایسته است از آزادی مطبوعات و رسانه‌ها در چهارچوب‌های قانونی حمایت کنند و وضعیتی فراهم آورند که روزنامه‌نگاران و تشکل‌های صنفی آنها به شکلی موثر به آگاهی بخشی مبادرت ورزند. فراهم کردن مقدمات و امکانات آموزش در دانشگاه‌ها و مدارس حرفه‌ای برای علاقمندان این عرصه اقدام دیگری است که نهادهای متولی و به شکل مشخص دولت‌ها می‌توانند برای بهبود کارکردهای فضای رسانه‌ای انجام دهند.
در نهایت روز جهانی آزادی مطبوعات روزی برای گرامیداشت اندیشه‌هایی است می‌خواهند با ایجاد دنیایی پاک‌تر و شفاف‌تر، به توسعه فکری جهان و در مقیاس کوچکتر در توسعه کشور و شهرشان سهیم شوند و از این منظر، اطلاع رسانی آزادانه اقدامی هم راستا و هم وزن با توسعه فیزیکی جوامع محسوب می‌شود.