به گزارش تابناک ایلام به نقل از تسنیم، دامداری و کشاورزی از دیرباز از جمله مشاغلی بودهاند که در تامین روزی و امرار معاش انسانها نقش انکارناپذیری داشتهاند.
کشاورزی سبب شد تا انسانها به یک جا نشینی روی بیاورند و به آباد کردن زمینها همت گمارند بهگونهای که بسیاری از درگیریها در طول تاریخ نیز برای مالکیت بر زمینهای خوب و حاصلخیز بوده است.
بر اساس آنچه که در تاریخ آمده، کشور ایران از جمله نخستین کشورهای دنیا است که در آن کشت و زرع رونق پیدا کرد، به طوری که در حال حاضر نیز کشور ما در تولید بسیاری از محصولات رتبه خوبی در دنیا دارد.
اما آنچه که سبب شده کشاورزی در ایران به صورت یکنواخت توسعه نیابد، همان عدم وجود خاک مرغوب و توزیع نامناسب آب و سفرههای زیرزمینی آب در همه مناطق است.
استان ایلام در غرب کشور یکی از استانهایی است که کشاورزی از گذشتههای دور در آن رونق داشته و صد البته در مناطقی نیز این رونق دوچندان بوده و در مناطقی نیز به علت اقلیم ویژه، تنها قابلیت کشت محصولات خاصی در آن وجود دارد.
شهرستان دهلران در جنوب استان ایلام با داشتن اقلیمهای متفاوت خشک در مرکز شهرستان و معتدل در شمال این شهرستان یکی از قطبهای کشاورزی استان است.
تولید محصولاتی همچون گندم، ذرت و کلزا که دارای آمار قابل توجهی نیز هستند از جمله گواه این موضوع است که کشاورزی در منطقه گرم و خشک دهلران دارای رونق خوبی بوده است و بسیاری از خانوادههای این شهرستان از کنار این شغل روزگار گذرانده و به توسعه کشور نیز کمک کردهاند.
کمی نزولات جوی در این منطقه سبب شد که از سالیان دورتر مردم از کشتهای دیم که معمولاً ثمری نیز به بار نداشت اجتناب کنند و به سوی کشاورزی مکانیزه و استفاده از روشهای نوین در کشاورزی روی بیاورند که در این بین مساعدتهای نظام جمهوری اسلامی و فراهم کردن بسترهای لازم برای این مهم نیز تاثیر بسیار زیادی داشت.
بسیاری از کشاورزان با صرف هزینههایی اقدام به تسطیح زمینها و استفاده از روشهای مدرن و به روز آبرسانی کردند که خوشبختانه برکات زیادی هم برای کشاورزان و هم برای منطقه داشت.
کشاورزان دهلران که کشت اصلی آنها گندم است پس از برداشت محصول خود اقدام به زرع کشت دوم که معمولاً و در سطح وسیعی محصول ذرت بود، میکردند به طوری که سالانه بیش از 10 هزار هکتار از اراضی دهلران به زیر کشت محصول ذرت به عنوان کشت دوم میرفت.
امسال اما قضیه به کلی فرق کرده است و بسیاری از زمینهای کشاورزی در دهلران به زیر کشت نرفت و در این بین آنچه که به عنوان دلیل اصلی مطرح شد کمبود آب عنوان شده است.
خرسان از کشاورزان منطقه دشت عباس در این زمینه اظهار داشت: متاسفانه امسال سال خوبی برای کشاورزان این منطقه نبود و در حال حاضر بسیاری از زمینها بدون کشت رها شدهاند.
وی گفت: کار اصلی مردم این منطقه کشاورزی است و با آن امرار معاش میکنند، ولی به علل مختلف انگیزه کار کشاورزی از مردم سلب شده است و منتظر چگونگی وضعیت برای کشت پاییزه هستند.
وی افزود: کار آبیاری بسیاری از زمینهای منطقه دشت عباس توسط کانال آبی که از سدکرخه تامین میشد، انجام میگرفت، اما امسال طبق چیزی که به کشاورزان گفتهاند به علت کمبود آب پشت سدکرخه این موضوع امکان پذیر نبوده است.
این کشاورز دشت عباسی عنوان کرد: کشاورزی با وجود کمبود منابع آبی و مخارج سنگین خرید بذر و کود برای کشاورزان سخت شده است و لازم است در این زمینه توجه بیشتری از سوی دولت انجام شود.
مهدی رضایی یکی دیگر از کشاورزان دهلرانی اظهار داشت: پارسال بیش از ده هکتار ذرت در کشت دوم کاشت داشتهام که امسال با توجه به مشکلاتی که پیش آمد ترجیح دادم که کشتی نداشته باشم.
وی یکی از مشکلات کشاورزان را خرید محصول در هنگام برداشت عنوان کرد و افزود: چند سالی است که سیلوهای بخش خصوصی اقدام به خرید محصول کشاورزان میکنند، اما متاسفانه آنها بیشتر به فکر سود خود هستند و در هنگام خرید افت بالایی را برای محصول محاسبه میکنند که این افت را به دلایلی همچون رطوبت و یا نامرغوب بودن حتی تا 70 درصد هم محاسبه کردهاند که عملاً با این وجود کشاورز چیزی عایدش نمیشود.
وی افزود: البته گران شدن بذر، کود، برق و انجام عملیاتهای قبل و حین کشت که مستلزم مخارج بالایی است نیز یکی از دلایل اصلی برای عدم رغبت کشاورزان برای کشت دوم بوده است، ضمن اینکه کمبود آب هم خود دلیل دیگری برای این موضوع بوده است.
حمد دیناروند نیز اظهار داشت: کشت ذرت نیاز به نگهداری زیادی دارد و باید تا هنگام برداشت محصول به خوبی از آن مراقبت کرد چرا که در هر وضعیتی تهدیدی برای محصول وجود دارد.
وی گفت: یکی از موضوعاتی که کشاورزان را رنج میدهد حمله گرازهای وحشی، پرندگان و نوعی از جوندگان است که به دلایلی همچون ممانعت محیط زیست برای کشتار گرازها و نبودن سم قوی برای مبارزه با جوندگان است که همیشه محصول در معرض تهدید است.
محمد علیرضایی کشاورز دهلرانی دیگر کشاورزی است که مشکلات را بازگو میکند و اظهار داشت: هزینههای بالای کشت، افتهای زیادی که در هنگام خرید توسط مراکز خرید به علت نبود نظارت اعمال میشود و تاخیر در پرداخت پول ذرت توسط مراکز خرید از جمله دلایلی است که کشاورزان را امسال برای کشت منصرف کرده است.
وی افزود: با توجه به اینکه هزینههای برداشت و حمل تا مراکز خرید تنی حساب میشود، کشاورز خود با صرف هزینههای زیاد محصول تحویلی را به مراکز خرید میدهد، ولی پولی که باید به کشاورز پرداخت شود پس از محاسبه کسورات زیاد و همچنین مدت زمان زیاد پرداخت میشود.
علیرضایی ادامه داد: علت دیگر کاهش کشت این محصول کمبود آب و آب بر بودن آن است که به علت نبود سیستمهای نوین آبیاری هزینهها و مصرف آب را بالا میبرد.
وی گفت: اگر دولت به وعدههای خود در مورد انجام سیستمهای آبیاری تحت فشار که تسهیلات آن قرار بوده به مناطق مرزی و محروم به صورت بلاعوض و یا کم بهره پراخت شود عمل کند و آبیاری مکانیزه در مزارع حاکم شود مشکل کم آبی برای کشت همه محصولات و از جمله ذرت مرتفع میشود.
وی همچنین با انتقاد از واردات بیرویه محصول ذرت تصریح کرد: تجار همزمان با برداشت محصول ذرت کشاورزان داخلی اقدام به واردات میکنند که همین موضوع عدم تمایل خرید مراکز و مرغداریها و کلیه جاهایی که محصول ذرت را نیاز دارند در پی دارد.
آنچه که از برآیند گفتههای کشاورزان دهلرانی برمی آید آن است که کشاورزان تمایل زیادی به کشت محصول دارند البته به شرطی که زمینههای لازم برای این موضوع تحقق یابد.
عبدالرضا بازدار در گفتوگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: در فصل دوم کشاورزی در استان ایلام به دلیل عدم امکان تأمین آب حدود هشت هزار هکتار از اراضی کشاورزی زیر کشت نمیرود.
وی افزود: این هشت هزار هکتار در فصل قبلی کاشت به کشت محصول ذرت در مناطق کشاورزی دشت عباس دهلران و بخشهایی از مهران اختصاص داشت که اکنون به دلیل کمبود آب زیرکشت نمیروند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام گفت: در استان ایلام و به ویژه در دشتهای کشاورزی در شهرستانهای گرمسیری جنوب ایلام در مهران و دهلران به کشت ذرت به عنوان کشت دوم در زمینهای کشاورزی انجام میشود، امسال به دلیل عدم امکان تأمین آب کافی برای این محصول که برای رشد نیازمند آب زیادی است، این زمینها زیر کشت نرفتهاند.
در گزارشهای بعدی اقدامات انجام شده و یا اقداماتی که مسئولان برای رفع یا کاهش مشکلات کمبودآب، گرانی برق، تهیه سموم مناسب برای مبارزه با جوندگان، وضعیت مراکز خرید و نحوه نظارت بر آنها و کمکهایی که برای تهیه بذر و کود با قیمت مناسب انجام دادهاند یا در دست اقدام دارند را جویا میشویم.
گزارش از روح اله کرمی