به گزارش تابناک اردبیل، آتش افروختن در عصر روز سهشنبه از مهمترين رسوم چهارشنبهسوري است . در اين روز بچههاي كوچك لباسهاي نويي ميپوشند و از صبح زود « گون» را در سه يا چهار پشته جمع ميكنند و تا تاريك شدن هوا لحظهشماري ميكنند.
وقت غروب گونها را آتش زده و تمام اعضاي خانواده چندين بار از روي آتش ميپرند و ميگويند: « منيم ساريليغيم سنون، سنون قيرميزلغون منيم» يعني ناراحتي من مال تو، تمام صفا و خوشي تو مال من، همچنين ميگويند: « آغرليغيم، بيغير ليغيم، ديش آغريم، باش آغريم بوردا قالسون» يعني كابوس و ناراحتي من، دنداندرد و سردرد من در اينجا ماندگار شد.
دن ايستاتما ديگر رسم چهارشنبهسوري است. روز ما قبل سهشنبه بانوي هر خانه عدس و نخود و ... را خيس ميكند كه اين رسم را « دن ايستاتماق» ميگويند. اين حبوبات خيسشده روز سهشنبه به همراه گندم برشته ميشود. به گندم برشته كنجد يا مغز گردو اضافه شده و به عنوان آجيل شب چهارشنبه سوري مورد مصرف قرار ميگيرد.
قولاق آستی از ديگر رسمهاي اين شب فالگوش «قولاق آستي» است كه مردم براي اطلاع از سرنوشت و آينده خود در حالي كه انگشت در گوششان قرار دادهاند به خانهي همسايهها راهي ميشوند و نزديكي در يا پنجره دستهايشان را از گوش خارج ميكنند، در اين لحظه آنچه ميشنوند، بر اساس آن نيت خود را تعبير ميكنند. در شب چارشنبهسوري جوانان و نوجوانان دستمال يا پارچهاي را به داخل خانه فاميل و همسايههاي خود مياندازند و صاحب خانه هديه نقدي يا غير نقدي به دستمال ميبندد.
اهالي استان اردبيل به اين رسم «قورشاق آتماق» ميگويند. اين كار طوري انجام ميگيرد كه صاحب دستمال براي صاحبخانه شناخته نشود. « اوزوگ آتدي» از ديگر رسمهاي شب چهارشنبهسوري است. در اين رسم 10 تا 20 نفر در خانهاي جمع ميشوند و داخل تشت نسبتا بزرگ آب ميريزند و روي آن را با پارچه سفيد يا قرمز ميپوشانند. هر كس انگشتر خود را داخل آب مياندازد، همه به نوبت يك دوبيتي يا يك بيت شعر ميخوانند. فردي كه دو بيتي خواند به خودش يا كسي ديگر دستش را از زير پارچه به آب وارد ميكند و بدون آنكه داخل تشت را ببيند، انگشتري را بيرون ميآورد. اگر انگشتري مال خواننده ترانه بود، نيت خود را با توجه به آن شعر تعبير ميكند؛ در غير اين صورت انگشتري هر كس بيرون آيد آن شعر با نيت او تعبير ميشود.
در شب چهارشنبه سوري « بوقدا آتماق» رسمي است كه بيشتر در مورد دختران دم بخت اجرا ميشود. دراين رسم تكه فلزي را روي آتش ميگذارند، وقتي كه كاملا داغ شد، به نام هر دختر يك دانه گندم روي آتش ميگذارند. گندم هر كس زودتر از روي آتش پريد، ميگويند او زودتر از همه ازدواج خواهد كرد.
پريدن از روي آب كه در زبان محلي به آن «سواوستوندان آتلانماق» ميگويند در صبح روز چهارشنبه اجرا ميشود. به محض پايان شب و آغاز روز چهاشنبه بچهها، جوانان و بزرگسالان به سوي رودخانهها و جويها ميروند و از روي آبهاي جاري ميپرند و هنگام پريدن از روي آب همان جملههايي را تكرار ميكنند كه موقع پريدن از روي آتش ميگويند. همچنين هر كس در كنار جوي آب مقدار كمي از موي خود را بريده و در آب مياندازد تا سال آينده سال خوبي براي صاحب مو باشد.
در اين روز همچنين زنهاي خانهدار با يك كوزه از چشمهها آب ميآورند و در گوشه اتاقها ميپاشند و معتقد هستند بعد از آن آب ديگر حشرههاي موذي در اتاقها وارد نميشوند.
در شب چهارشنبه براي دختراني كه نامزد هستند، از طرف خانه شوهري هديهاي فرستاده ميشود. اين هديه برنج، ماهي و شمع به همراه پارچه يا طلاست. همچنين براي دختران ازدواجكرده هديهاي همچون هديه يادشده از طرف پدر و مادر يا برادر فرستاده ميشود كه اين هديه در اردبيل « بايرام پايي» گفته ميشود.
غذاي شب چارشنبهسوري در استان اردبيل معمولا سوتی پلو با ماهي(شیربرنج) است كه همراه آن كوكوسبزي نيز درست ميشود. سبزي اين كوكومعمولا هفت نوع است كه در روستاها اين سبزيها از مراتع تهيه ميشود. در روز چهارشنبه همه به يكديگر عيد را با گفتن جمله « چرشنبه بايراميز مبارك اولسون» تبريك ميگويند. انفجار ترقه در روز و شب چهارشنبهسوري از ديگر برنامههاي جوانان و نوجوانان و سطح شهرها و روستاهاست.
انتهای پیام