چندی است گمانه زنی پیرامون سرنوشت توافق بین المللی برجام در صورت خروج آمریکا از آن داغ است، غافل از اینکه ادامه اجرای این توافق هستهای یا خروج آمریکا از آن، هر دو به منزله قدرت دیپلماسی جمهوری اسلامی و دست برتر نظام در معادلات بین المللی است.
به گزارش ایرنا، حدود ۱۱۵ روز از اولتیماتوم کاخ سفید در مورد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) گذشته و با وجود تلاش طرفهای اروپایی برای متقاعد کردن آمریکا، همچنان سرنوشت این توافق بین المللی به تصمیم ترامپ بسته است؛ توافقی که به طور قطع بزرگترین دستاورد سیاست خارجی دولت تدبیر و امید به شمار میرود.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و سیاستمداران داخلی و خارجی، توافق بین المللی'برنامه جامع اقدام مشترک' یا همان برجام که ۲۳ تیرماه سال ۹۴ مصادف با (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) میان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ (فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه، چین و آمریکا) منعقد شد، توان دیپلماتیک جمهوری اسلامی را در عرصه بین المللی به نمایش گذاشت و به طور قطع دستاوردی غیر قابل انکار برای ملت ایران بوده و خواهد بود.
اما گویی فصل جدید اقتدار بین المللی ایران اسلامی به مذاق عدهای خوش نیامد و مخالفانی که بهرهای از برجام نمیبردند، به دنبال پیاده کردن سناریوهایی برای نافرجام ماندن این توافق هستند؛ توافقی که حالا تب و تاب آن بالا گرفته است و طرفهای اروپایی به دنبال حفظ آن برآمده اند.
به تازگی امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه، آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان و بوریس جانسون وزیر امور خارجه انگلیس از جمله مسئولان بلند پایه اروپایی بودند که برای متقاعد کردن دونالد ترامپ در زمینه اجرای برجام به آمریکا سفر کردند.
این در حالیست که آخرین اظهارات نزدیکان ترامپ، حکایت از خروج آمریکا از توافق هستهای برجام دارد و با اطمینان نمیتوان گفت که در کاخ سفید چه میگذرد و تصمیم نهایی ترامپ چیست.
با این وجود طبق گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران به تمامی تعهدات خود در این توافق عمل کرده و خروج آمریکا از برجام تاثیر عملی بر شرایط فعلی کشور نخواهد داشت، اما آمریکا همچنان برای نقض برجام پافشاری میکند و با ایجاد فضای تهدید آمیز، تلاش میکند فضای بین المللی را علیه کشورمان مسموم کند.
به گزارش ایرنا، استاندار همدان، با بیان اینکه ملت و همه علاقهمندان به ایران اسلامی همواره بر حفظ و اجرای برجام تاکید کرده اند، گفت: برجام در هر شرایطی سند پیروزی بزرگ ایران و دست برتر نظام در معادلات بین المللی است.
محمدناصر نیکبخت افزود: برجام یک معاهده بین المللی است و مردم ایران بدعهدیهای آمریکا را هرگز برنتابیده و قبول نکرده اند.
وی با بیان اینکه بد عهدی آمریکا و رئیس جمهوری این کشور عاقلانه نیست، ادامه داد: هم مسئولان و هم مردم باید با حفظ اتحاد و همبستگی، حمایت خود را از رهبر معظم انقلاب و دولت تدبیر و امید در ادامه این راه اعلام کنند.
استاندار همدان اظهار کرد: ایران همواره به اجرای دقیق این توافقنامه دیپلماتیک بین المللی پایبند بوده است و حال اگر کشوری این تعهد را نقض کند، پیروزی بزرگ دیگری برای ایران رقم خواهد خورد.
نیکبخت گفت: نظام جمهوری اسلامی ایران به برجام پایبند بوده و حتی بیشتر از تعهداتش عمل کرده است و زیر بار بدعهدیها هرگز نرفته و نخواهد رفت.
با این اوصاف، مهمترین دستاورد برجام این بود که صلح آمیز بودن برنامه هستهای جمهوری اسلامی و برخورداری ملت ایران از انرژی صلح آمیز تثبیت شد، حقی که با حمایت و مدیریت هوشمندانه رهبر معظم انقلاب و تیم دیپلماسی ایران در دولت یازدهم به بار نشست.
نقض تعهد بین المللی یعنی اعتقاد به قانون جنگل
به گزارش ایرنا، نائب رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی، نقض تعهد بین المللی همچون برجام را اعتقاد به قانون جنگل دانست و گفت: تا زمانیکه رئیس جمهوری فاقد درایت و سیاست در راس آمریکاست، به نظر میآید هیچ توافقی بین المللی ضمانت اجرایی نداشته باشد.
محمد کاظمی با تاکید بر اینکه خروج از برجام نشان از پایبندی آمریکا به قانون جنگل است، گفت: کسی که مقید به تصمیمات بین المللی نباشد، نمیتوان از وی انتظار داشت با ما رفتاری منطبق با مقررات و موازین داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: در مجموع، برداشت از صحبتها و موضع گیریهای دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و به ویژه شوی تلویزیونی که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی به تازگی اجرا کرد، میتوان اینگونه نتیجه گرفت که قصد آمریکا ماندگاری در برجام نیست.
کاظمی تاکید کرد: طرفهای اروپایی در توافق برجام باید تصمیم خردمندانهای بگیرند و اگر به دنبال صلح جهانی هستند، نباید رئیس جمهوری آمریکا را همراهی کنند و به تعهداتشان در برجام پایبند باشند.
نائب رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس دهم موقعیت اروپا را بسیار حساستر دانست و بیان کرد: چنانچه طرفهای توافق برجام به تعهد خود نسبت به ما متعهد نباشند، ما نیز هیچگونه تعهدی نسبت به اروپا و آمریکا نخواهیم داشت و براساس منفعت و مصالح خودمان عمل میکنیم.
کاظمی گفت: در این شرایط خاص کشور که با خیل دشمنان خارجی مواجه هستیم، باید اتفاق نظر داشته باشیم تا اختلاف موجب نشود دچار مشکل شویم.
اتفاق نظر مسئولان نظام در مساله برجام
نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی وفاق و همگرایی داخلی را در شرایط کنونی یک ضرورت برشمرد و اظهار کرد: وفاق و همگرایی در کشور این است که به آنچه در برجام امضا کردیم، متعهد بودیم و چنانچه طرف مقابل نخواهد به تعهداتش پایبند باشد، باز هم در مقابل عهد شکنی آمریکا باید متحد و همسو عمل کنیم.
کاظمی معتقد است: احزاب و گروههای سیاسی و مسئولان نظام اتفاق نظر دارند و به برجام معتقد و مقید هستند.
وی ادامه داد: علاوه بر این اگر آمریکا و کشورهای اروپایی از توافق برجام خارج شوند، ما بر اساس مصالح و منافع کشورمان در موضوع مسائل هستهای پیش میرویم.
نائب رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس دهم خاطرنشان کرد: با صدای رسا اعلام میکنم برجام این منفعت بزرگ را داشت که به دنیا ثابت کرد جمهوری اسلامی به موازین، تعهدات و توافقهای خود پایبند است و تمامی انسانهای صاحب اندیشه و خرد در صحنه گیتی قبول میکنند که این آمریکا و ترامپ است که قانون شکنی میکند و به قانون جنگل معتقد است.
کاظمی پایبندی ایران به تعهدات را بیشترین و بهترین اثرگذاری برجام در صحنه سیاست خارجی عنوان کرد و افزود: اگر توافق برجام را نداشتیم، مشخص نبود چه اتفاقی در کشور میافتاد.
وی با تاکید بر اینکه به شدت نیازمند وفاق و همدلی هستیم گفت: چنانچه در این رابطه بوی اختلاف بیاید، به شدت لطمه میخوریم و سران قوا و مسئولان بلندپایه نظام باید برای پس از برجام برنامه منسجمی داشته باشند.
در حالیکه دشمنان و مخالفان برجام همواره به دنبال القای تهدید آمیز برنامه هستهای ایران هستند، رئیس جمهوری ایران در سفر ۲ روز گذشته خود به مشهد و سبزوار تاکید کرد که القای نگرانی در مورد ایران القای غلطی است و اینکه ایران به دنبال بمب هستهای است، یک توطئه تبلیغاتی و دروغ است؛ سخنانی که آب پاکی را روی دست مخالفان برجام ریخت.
این نکته قابل ذکر است که برجام یکی از راهبردهای جمهوری اسلامی و دستاورد مهم سیاست خارجی دولت تدبیر و امید است که تاکنون با وجود کارشکنیهای برخی کشورها، باز هم ایران به تعهدات خود به خوبی عمل کرده و آژانس بین المللی انرژی اتمی در ۱۱ مورد تایید کرده که ایران به همه تعهدات خود عمل کرده است.
برجام؛ اثبات گفتمان منطق جمهوری اسلامی
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز توافق برجام را اثبات گفتمان منطق محور جمهوری اسلامی به عنوان مهمترین نتیجه برجام دانست و گفت: ایران در این توافق ثابت کرد هر کجا پای مذاکره واقعی باشد، حضور دارد و به تعهداتش عمل میکند.
حجت الاسلام احد آزادیخواه افزود: در توافق برجام به دنیا ثابت شد که آمریکاییها هرگز منطق گفتمان ندارند و یا گفتمان و مذاکره هماهنگ نیستند.
وی ادامه داد: موضع آمریکا در خصوص برجام از جایگاه ضعف است و دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از موضع ضعف خود با این توافق بین المللی برخورد میکند.
حجت الاسلام آزادیخواه با بیان اینکه دولت آمریکا خوی وحشی گری و خونریزی را دنبال میکند، ادامه داد: با مزاحمتهایی که تاکنون آمریکا ایجاد کرده و نگذاشته است برجام اجرا شود، تعهدات همچنان یک طرفه از سوی ایران اجرا شده و آمریکا به تعهداتش تاکنون در قبال این توافق بین المللی عمل نکرده است.
وی اظهار کرد: پیش بینی ما این است که از این به بعد هم مقابل این قرارداد بین المللی سر فرود نمیآورد، چراکه اینگونه توافقها و اقدامات را یاد نگرفته است.
به اعتقاد سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس دهم خروج ترامپ از برجام یک احتمال قوی است و اگر چنین اتفاقی رخ دهد، حجت بر تمامی احزاب و تشکلهای سیاسی ما تمام است.
حجت الاسلام آزادیخواه گفت: حتی به کسانی که رگههایی از خوش بینی به آمریکا داشتند نیز ثابت میشود که این خواب آشفتهای است که به آمریکا اعتماد کنند.
خروج آمریکا از برجام وفاق داخلی به دنبال دارد
وی با تاکید بر اینکه باید با تکیه بر اقتصاد مقاومتی، برجام را که آمریکاییها نگذاشتند به نتیجه برسد، جبران کنیم بیان کرد: امروز چیزی که مهم است اینکه خروج آمریکا از برجام به معنای واقعی یک وفاق و همدلی برای ما ایجاد میکند.
حجت الاسلام آزادیخواه تاکید کرد: رئیس جمهوری ایران میتواند با مدیریت درست خود تحت فرامین رهبر معظم انقلاب از همه ظرفیتهای کشور با روح اعتدال استفاده کند و از این خروج آمریکا برداشت منطقی برای ملت داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: باید همه جریانهای سیاسی را بسیج و همدل کنیم تا بتوانیم برای توسعه و آبادانی کشور یک خیزش و حرکت رو به جلو داشته باشیم.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس دهم در عین حال وفاق و همدلی در کشور را یک ضرورت برشمرد و گفت: این همگرایی و وفاق باید زیر چتر رهبر معظم انقلاب و با محوریت ولایت فقیه باشد.
وی اضافه کرد: این وفاق باید برای ثبات امنیت ملی در کشور، خاورمیانه و بین المللی باشد و اگر با روحیه جهادی، بسیجی و تفکر انقلابی باشد، این رویکرد به طور قطع ایجاد و تقویت خواهد شد.
موضع رئیس جمهوری درباره برجام قابل تقدیر است
رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس شورای اسلامی نیز در این ارتباط گفت: مواضع مقتدرانه رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به یاوه گوییهای رئیس جمهوری آمریکا در زمینه برجام، قابل تقدیر است.
حمیدرضا حاجی بابایی بیان کرد: رئیس جمهوری در سخنرانی اخیر خود سه موضع مقتدرانه در قبال خروج آمریکا از برجام مطرح کرد که شامل ادامه غنی سازی، خروج ایران از ان. پی. تی و خروج از برجام است.
نماینده همدان و فامنین در خانه ملت اظهار کرد: ملت ایران با ترامپ و همدستان او جز زبان قدرت نباید سخن بگویند؛ چراکه رئیس جمهوری آمریکا دنبال تحقیر کشورمان است.
حاجی بابایی اضافه کرد: ملت ایران در جریان انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و پس از آن ۲۳۰ هزار شهید تقدیم ارزشهای این انقلاب کردند تا تحقیر نشوند.
وی گفت: ترامپ در حال بازی در فیلمی است که خود نقش اول آن را دارد و انگلیس و فرانسه و برخی کشورها نیز با وی همکاری میکنند.
نماینده همدان و فامنین در خانه ملت اضافه کرد: سناریوی دولت آمریکا مجبور کردن ایران به عقب نشینی از مواضع مقتدرانه خود است.
خروج آمریکا از برجام تنها یک جنگ روانی است
به گزارش ایرنا، یک استادیار حقوق بین الملل دانشگاه بوعلی سینای همدان ، برجام را ضامن امنیت ملی دانست و گفت: برجام با امنیت ملی و منافع ملی کشور گره خورده و سمت و سوی اعمال و گفتار مسئولان ارشد نظام باید همه در راستای تامین امنیت ملی کشور باشد.
شهرام زرنشان معتقد است: شرایطی که رئیس جمهوری آمریکا در مورد خروج از برجام ایجاد کرده، تنها برای ایجاد یک جنگ روانی است تا اینکه بخواهد عملیاتی شود.
وی تاکید کرد: به طور قطع توافق برجام برای آمریکا منافعی داشته و خواهد داشت که تا آخرین لحظه به دنبال ایجاد جنگ روانی هستند.
وی تقویت وفاق، همیاری و همکاری بین مردم و مسئولان را لازمه عبور از شرایط کنونی دانست و بیان کرد: با وفاق و همگرایی است که میتوانیم توانمندی و استقلال خود را حفظ کرده و به آمریکا امتیاز ندهیم.
زرنشان اثبات قدرت ایران در جامعه جهانی و حضور ۶ قدرت بزرگ جهانی در پای میز مذاکره مقابل جمهوری اسلامی را اهمیت مهم توافق برجام عنوان و اظهار کرد: برجام یک توافق چند بعدی همچون امنیتی، سیاسی و اقتصادی است و توافق بین چند کشور معمولی نیست که به راحتی کنار گذاشته شود.
این استادیار دانشگاه بوعلی سینا همدان با بیان اینکه مذاکره مجدد بر روی مسائل موشکی، منطقه ای، تروریسم و سایر موارد هدف عمده آمریکا است که هرگز مورد قبول جمهوری اسلامی نیست، گفت: آمریکا در ۲ سال اخیر فشارهای زیادی به ویژه در حوزه اقتصاد ایران وارد کرد، اما هیچگاه موفق نبود.
زرنشان با اشاره به دستاورهای مهم برجام تاکید کرد: اگر میخواهیم به رشد اقتصادی کشور، ایجاد اشتغال، افزایش صادرات، سرمایه گذاریهای بلندمدت و تولید ملی تمرکز کنیم، ناگزیر به برقراری ارتباط و تعامل با دنیای خارج هستیم که به طور قطع برجام میتواند این فرصت را ایجاد کند.
وی با بیان اینکه نباید انتظار منافع حداکثری اقتصادی را از برجام داشته باشیم، گفت: شرایط را باید مدیریت کرد و در حوزه مسائل کلان و امنیت ملی باید همدلی و اتحاد بین سران قوا و مسئولان اجرایی کشور همانند گذشته وجود داشته باشد.
با این حال خروج آمریکا از برجام و نقض عهد از سوی ترامپ، به معنای پایان اعتبار سیاسی برای آمریکا و پیروزی برای ایران خواهد بود.
به گزارش ایرنا، به تازگی نیز محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در توییتی اعلام کرد: بگذارید قاطعانه یک بار و برای همیشه روشن کنم، ما نه امنیت خود را به خارجی واگذار میکنیم و نه در مورد توافقی که با حسن نیت آن را انجام داده ایم، مذاکره یا آن را اصلاح خواهیم کرد.
در این برهه حساس آمریکا باید بداند که همواره با اقتدار نظام جمهوری اسلامی و حمایت و پشتیبانی محکم ملت ایران مواجه و همچون تمامی عرصهها محکم در مقابل آنان ایستاده است و هیچ قدرتی نمیتواند این استقلال، توانمندی و اقتدار را از آنان بگیرد.