پنجمین آتش‌سوزی بزرگ در شهرک صنعتی شکوهیه خبری بود که در ۲۵ تیر بیش از ۹ خودروی عملیاتی، ۳ خودروی آب‌ده، یک دستگاه واحد پشتیبانی و واحدهای ستادی به همراه ۶۰ آتش‌نشان شهر قم را برای کمک به تنها ایستگاه آتشنشانی شهرک به صحنه حادثه کشاند.
به گزارش تابناک قم، اگرچه این آتش در ۳ ساعت تلاش خاموش شد اما سؤال این است که چرا برای هر حادثه‌ای از جنس آتش که ثانیه‌ها مهم هستند باید نیروهای آتشنشانی شهر قم به محل حوادث شهرک‌های صنعتی مراجعه کنند؟ اگر هم‌زمان با این حوادث در شهر حادثه رخ دهد کمبود این نیروهای خارج‌شده از شهر چگونه جبران خواهد شد؟
به گفته «حسین قرنلی»، رئیس تنها ایستگاه آتشنشانی شهرک صنعتی شکوهیه و قنوات به ازای هر ۳۰۰ کارخانه باید یک ایستگاه آتشنشانی در شهرک ایجاد شود که شهرک شکوهیه قم نیازمند ۴ ایستگاه جدید است.
تذکر و اخطار آتشنشانی پشتوانه اجرایی ندارد
قرنلی در گفت‌و‌گو با همشهری، با تأکید بر این که در مجموعه قوانین همه کارگاه‌های کوچک و کارخانه‌ها مطابق ماده ۴۷ فصل ۵ مبارزه و پیشگیری نصب سیستم‌های ایمنی، حفاظتی و پیشگیری لازم الاجرا بوده است، افزود: کارخانه‌ها این قانون را اجرایی نمی‌کنند. شرکت شهرک‌های صنعتی زمانی که کارخانه‌ها، سوله یا زمین را واگذار می‌کند توجهی به این ماده و قانون نمی‌کنند.
وی با بیان این که صاحبان کارگاه‌ها و کارخانه‌ها در شهرک‌های صنعتی بی‌توجه به اهمیت مسأله سیستم‌های حفاظتی و امنیتی هستند و پس از اتفاق‌ها اما و اگر‌ها مطرح می‌شود بیان کرد: یکی از دلایلی که سازمان آتشنشانی به عنوان متولی ایمن‌سازی مانع ادامه فعالیت واحدهای صنعتی ناایمن نمی‌شود نبود قدرت اجرایی است.
رئیس ایستگاه آتشنشانی شهرک صنعتی شکوهیه با ابراز ناخرسندی از همکاری برخی نهاد‌ها در حمایت از ادامه فعالیت واحدهای صنعتی ناایمن و متخلف ادامه داد: اگر بخواهیم به دلیل ناایمن بودن کارگاه یا کارخانه مانع ادامه فعالیت مجموعه‌ها شویم مانع پیگیری‌ها می‌شوند. مواردی داشتیم که صاحبان واحد‌ها با مراجعه به استانداری و سایر نهاد‌ها به بهانه بیکاری کارگران و ضربه اقتصادی بدون توجه به مسائل ایمنی به کار خود ادامه دادند.
وی به ۵ حادثه بزرگ حریق در شهرک شکوهیه در یک سال اخیر اشاره کرد و گفت: این حوادث علاوه بر این که به اقتصاد ضربه می‌زند تا مدت‌ها و شاید برای همیشه سبب بیکاری کارگران کارخانه می‌شود و همه این‌ها به دلیل بی‌توجهی به قانون و بی‌احتیاطی است؛ البته نمی‌توان نقش بیمه‌ها را نادیده گرفت. اگر بیمه‌ها در بیمه‌نامه خود قید کنند مشروط به رعایت ماده ۴۷ خسارت می‌دهند آن وقت همه واحد‌ها ملزم به رعایت اصول ایمنی می‌شوند.
تعهدی به حضور در شهرک نداریم
همین کمبود امکانات ایستگاه آتشنشانی شهرک شکوهیه سبب شده مدیرعامل سازمان آتشنشانی قم با انتقاد از این شرایط، پیرامون حوادث احتمالی در شهر و نبود نیرو‌ها و امکانات در شهر فاجعه‌ای به همراه داشته باشد، هشدار دهد.
«عباس جعفری» در گفت‌و‌گو با همشهری، با تأکید بر این که آتشنشانی شهر قم از نظر قانونی هیچ تعهدی برای حضور در عملیات‌های حوادث شهرک‌های صنعتی به عهده ندارد اظهار کرد: با این وجود در حوادث رخ‌داده در یک سال گذشته از هیچ کمکی در حوادث شهرک‌های صنعتی دریغ نکرده‌ایم اما این روند نمی‌تواند ادامه یابد، اگر هم‌زمان حادثه‌ای در شهر رخ دهد و به این نیرو‌ها و امکانات نیاز باشد چه کسی باید پاسخگو باشد؟
مدیرعامل سازمان آتشنشانی شهر قم ادامه داد: شهرک‌های صنعتی دستورالعمل ایمنی دارند و باید در این زمینه تلاش کنند. شهرداری و آتشنشانی تعهدی برای خدمات‌رسانی به این شهرک‌ها ندارد. اگرچه شهر قم با تجهیز امکانات تلاش کرده خارج از وظایف سازمانی به حوادثی از این دست کمک کند.
وی گفت: شرکت شهرک‌های صنعتی موظف است نسبت به راه‌اندازی و تجهیز ایستگاه‌های آتشنشانی در این گونه نقاط اقدام کنند. بار‌ها هم اعلام کردیم برای آموزش ایمنی می‌توانیم با آن‌ها همکاری کنیم.
«منصوری»، مدیر ایمنی شرکت شهرک‌های صنعتی قم، اما بر این باور است که واحدهای صنعتی در شهرک‌ها اعتقادی به رعایت ایمنی ندارند تا زمانی که حادثه‌ای رخ دهد و به ضرورت این مسأله پی ببرند.
به اعتقاد وی، نبود ابزار قانونی لازم برای تعطیلی یا پلمب واحدهای متخلف سبب شده کمبود رعایت اصول ایمنی در شهرک‌های صنعتی بیش از پیش به چشم بیاید.
مطالب ارائه‌شده از سوی کارخانه‌داران حاکی از آن است که ایستگاه‌های آتشنشانی مستقر در شهرک‌های صنعتی قم هنوز نتوانسته آن گونه که باید در ایمن‌سازی و مقابله با حوادث قوی عمل کند؛ حوادثی که اغلب در زمانی کوتاه سرمایه یک عمر سرمایه‌گذاران را به کام نابودی می‌کشد.
دلیل کمبود ایستگاه آتشنشانی
رئیس ایستگاه آتشنشانی شهرک صنعتی شکوهیه با تأکید بر این که در حال حاضر 1270 واحد صنعتی در شهرک شکوهیه فعال است، گفت: فقط ۲۰ درصد این کارخانه‌ها واجد ایمنی کامل هستند. ۲۰ درصد در سطح متوسط و ۶۰ درصد از کمترین امکانات ایمنی برخوردارند.
«حسین قرنلی»، در مورد علت کمبود ایستگاه آتشنشانی در این شهرک گفت: کمبود منابع مالی، توسعه سریع کارخانه‌ها و شهرک، نبود هماهنگی بین دستگاه‌ها و مسائلی از این دست سبب شده این شهرک فقط یک ایستگاه آتشنشانی داشته باشد در حالی که این شهرک با چنین ظرفیتی باید سیکل آتشنشانی قوی داشته باشد.
وی با انتقاد از این که ایستگاه آتشنشانی شهرک صنعتی شکوهیه برابر استاندارد‌ها ایجاد نشده است، افزود: تعداد نفرها و ماشین‌ها در حد متوسط است. همین موضوع سبب شده هنگام وقوع حوادث با وجود این که از همه ظرفیت خود بهره می‌بریم، به دلیل کمبود امکانات منتظر اعزام نیرو از شهر قم باشیم و این موضوع زمان‌بر است.
قرنلی با ابراز بی‌اطلاعی از میزان تخصیص اعتبار سالانه برای تجهیز آتشنشانی شهرک‌های صنعتی قم اظهار کرد: معتقدم اگر شهرک صنعتی شکوهیه ۴ ایستگاه داشته باشد همه خیابان‌ها و اتوبان‌های منتهی به جاده قدیم قم ـ تهران در صورت وقوع حادثه توسط نیروهای زبده آتشنشانی شکوهیه پوشش داده خواهد شد.
رئیس ایستگاه آتشنشانی شهرک صنعتی شکوهیه ادامه داد: حریق صنعتی فضای پیچیده و کاملا متفاوت از حریق داخل شهر دارد، از این رو نیروهای آتشنشانی شهرک، زبده و مجرب هستند. بیشتر حوادث شهرک با ۴ نیروی آتش‌نشان این ایستگاه اطفا می‌شود و این موضوع نشان‌دهنده توانمندی این نیرو‌هاست.
منبع: همشهری
