انگیزه گردشگران برای سفر دوباره به یزدچیست؟

به گزارش تابناک یزد،سوهان، عرقيات سنتى و حلوا ارده يزد نيز معروف است. در کنار همه این سوغات‌یهای شیرین یزد نباید از نقل و نبات آن غافل شد.

 باقلوا، قطاب، زولبيا، پشمك، لوز بيد مشك، حاجى بادام و لوز پسته از شيرينى هاى معروف يزدى است. سوهان، عرقيات سنتى و حلوا ارده يزد نيز معروف است. در کنار همه این سوغاتی های شیرین یزد، نباید از نقل و نبات آن غافل شد.

نبات در ایران از دیر باز سمبل شادمانی و شاد باش بوده و جزء جدا نشدنی مهریه و سفره‌ی عقد در پیوند ازدواج است و بواسطه خواص درمانی آن در هر خانه ایرانی یافت می‌شود.

نبات کریستال رشد یافته ساکارز است که مکان اولیه تولید آن ایران و هندوستان ذکر شده است، واژه‌ی «نبات» به معنی گیاه بوده که منشا آن در نحوه‌ی استفاده مصریان و ایرانیان باستان از گیاهان داروئی به این شکل می‌باشد.

در فرایند تولید نبات کریستالهای درشت ساکارز در اثر سرد نمودن محلول فوق اشباع شکر تولید می گردند. این همان روش سنتی تهیه نبات است که تا بحال ارائه شده و طی سال‌های اخیر تلاش‌های فراوانی در جهت بهینه سازی فرایند تولید آن به عمل آمده است.

از نظر طب سنتی نبات طبع بسیار گرمی دارد و برای درمان سرد مزاجی بسیار موثر است. از این رو برای بیماری هایی مانند دل درد و دل پیچه که به واسطه سرد مزاجی ایجاد می‌شوند بسیار مناسب است. گفتنی است خاصیت ملین و ضد نفخ بودن نبات مشهور است.

مشخصه یک نبات مرغوب نگین های کریستالی بلند، طلایی و شفاف می باشد. به عبارتی نبات خوب علاوه بر داشتن طعم شیرین باید به رنگ سفید یا زعفرانی بوده و دارای نگین‌های درشت، شفاف و فاقد جوهر قند باشد. از نظر ضخامت نیز باید قطر کمی داشته باشد.

به افرادی که در امر تهیه و تولید نبات فعال هستند نبات ریز گفته می‌شود. از نوآوری‌هایی که تولیدکنندگان در سالیان دراز به آن دست زده‌اند افزودن زعفران به نبات است که خاصیت و طبع گرم آن را افزون کرده است.

نبات در بازار به صورت شاخه نبات،  نبات چوبی، نبات دندانه، پرده نبات، نبات مخلوط و نرم نبات عرضه می‌شود. به طور کلی نبات‌ به دو صورت تخته‌ای (ریز بلور) و شاخه‌ای (درشت بلور) ساخته می‌شود. چون شاخه نبات ها در معرض هوا هستند و هوا رسانای ضعیفی است و نبات های شاخه ای در معرض هوا هستند دیر تر سر شده و درشت بلور هستند اما نبات های تخته ای که در کف ظرف و داخل آن هستند چون ظرف رسانای خوبی است زودتر گرما را جذب کرده و زودتر نبات های تخته ای سرد می شوند و ریز بلور می شوند .

شاخه نبات- نبات چوبی

وقتی بلورهای نبات به دور یک نخی پنبه‌ای تشکیل می‌شود اصطلاحاً شاخه نبات نام می‌گیرد و زمانی که بلورهای نبات به دور یک چوب کوچک جمع می‌شوند نبات چوبی شکل می‌گیرد.

پرده نبات

به نباتی که روی پاتیل تشکیل می‌شود پرده نبات میگویند، ویژگی بارز این نوع نبات ترد، نازک بودن و شفافیت زیاد آن است اما از نظر کیفیت و خاصیت تفاوتی با بقیه ندارد.

تخته نبات

نباتی که در کف ظرف و پاتیل نبات ریزی تشکیل می‌شود نبات تخته نام دارد که نسبت به سایر نبات‌ها ضخامت بیشتری دارد.

با صنعتی شدن تولید نبات شاهد انواع نبات‌های طعمدار و رنگی هستیم که به گیاهان و مواد دارویی مانند به لیمو، دارچین، خواصی و... آغشته شده‌ و یا این که با رنگ‌‌های مجاز خوراکی نبات‌های رنگارنگ را می‌بینیم.

با همه خواص و فوایدی که برای نبات ذکر می‌شود اما افراد نباید بیش از مقدار معمول از نبات استفاده کنند زیرا مصرف بیش از حد هر ماده‌ای برای بدن زیان آور است. حتی اگر آن ماده ویتامین باشد. پس مصرف قند، شکر و نبات هم به میزان زیاد مضر است و تفاوتی بین آن‌ها وجود ندارد به خصوص در کسانی که مشکل افزایش قندخون دارند.

از دیگر سوغاتی‌های شیرین یزد انواع «نقل» است. نقل در طول تاریخ از عملیات دراژه زنی هر نوع خشکبار با روکش شکر حاصل می‌شده است که این امر حدود ۲۵ سال پیش به کمک دستگاههای دراژه زنی از حالت دستی خارج شد و نقل امروزی در واقع محصول ماشینی نقلی است که سالها پیش با زحمت فراوانی به صورت سنتی تهیه می‌شد. امروزه نقل باطعم‌های متنوع (بهارنارنج، یاس، زعفران،...) وبامقزانواع خشکبار نظیرگردو بادام درختی وبادام زمینی تولیدمی‌شود.

انواع نقل یزدی

هر چند استان های مختلف ایران انواع نقل‌های خاص خود را دارند اما نقل یزدی چیز دیگری است و در کنار سایر شیرینی های خاص یزد خودنمایی کند.
ترکیبات نقل  شامل شکر ، آب، بیدمشک، مغز گردو (یا هر نوع مغز دیگر)، وانیل، کرم تارتار است. از ان جایی که در فرآیند تولید نقل هیچ گونه تغییر شیمیایی صورت نمی‌گیرد و ترکیبات فقط تغییر فیزیکی می‌دهند از این رو خواص نقل همان خواص ترکیبات موجود در آن است.

نقل را می‌توان با طهم و مغزهای متفاوتی تولید کرد که در این میان نقل گردویی محبوبیت و هم شهرت بیشتری دارد. از انواع نقل می‌توان به انواع نقل گردویی ، بادامی ، پسته ای  و خلال بادام  با طعمهای وانیلی ، زعفرانی ، گل محمدی، آلبالویی ، گشنیز و  بیدمشک اشاره کرد.

نقل به واسطه شیرین و نرم بودن می‌تواند جایگزین بهتر قند در نوشیدن چای باشد و از سویی دیگر نقل های طعم دار علاوه بر خواص دارویی که دارند باعث دلپذیر شدن چای نیز می‌شوند.