به گزارش تابناک مازندران، اولین نشست هم‌اندیشی مدیران پژوهشی و پژوهشگران با محور موانع كاربست یافته‌های پژوهشی به همت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران و جهاد دانشگاهی واحد مازندران در ساری برگزار شد.
کامبوزیا پاشا مشاور جهاد دانشگاهی واحد مازندران در این نشست درباره فلسفه این هم‌اندیشی گفت: ضرورت بحث و تبادل نظر در خصوص راه های تقویت و تعمیق فرهنگ پژوهش و چالش های پیش روی مدیران و پژوهشگران در اجرای طرح های پژوهشی از اهداف این هم اندیشی است.
وی یافتن موانع عمده در عدم کاربست یافته های پژوهشی در استان را از دیگر اهداف این نشست عنوان کرد و گفت: این موانع در خصوص تصمیم سازی ها و اصلاح روش ها و بهبود فرایند کار و تلاش به چه گونه باید رفع شود و تجربیات جهانی در خصوص پیوند پژوهش با اصلاحات اجتماعی، فرهنگی و آموزشی به چه صورت بوده است.
مشاور جهاد دانشگاهی واحد مازندران از مدیران و پژوهشگران مدعو نیز سوالاتی را مطرح کرد و خواستار آن شد در این جلسه به دنبال پاسخ دادن به آن برآیند و گفت: چرا بین عملکرد تحقیق و دست یابی به یافته های علمی از سویی و استفاده از اطلاعات و یافته های تولید شده جهت حل مسائل از سوی دیگر شکافی عمیق ایجاد شده است.
وی در این جلسه خواستار موانع تحقق پیوند عمل تحقیق و یافته های پژوهشی با استفاده از آن شناسایی و راهکارهای عملی آن ارائه شود
رفتار سینوسی دولت‌مردان درباره پژوهش
محسن نوذری مدیرعامل موسسه پویندگان دانش مازندران در این نشست گفت: با وجود اینكه دولت در برنامه های اول تا پنجم توسعه تلاش كرده است از طریق ایجاد ساز و كارهای بودجه‌ای پژوهش‌های دانشگاهی را نهادینه كند و به سمت اجرایی شدن سوق دهد در نهایت توفیق چندانی حاصل نكرده است.
وی با اعلام اینكه یك رفتار سینوسی از سوی دولت مردان در خصوص پژوهش وجود دارد، گفت: در دولت مردان و اسناد بالادستی یك رفتار سینوسی وجود داشته و برخی سال‌ها مكلف به اجرای پژوهش و برخی سال‌ها شاهد عدم این تاكید بوده‌ایم كه این خود یكی از علل عدم كاربست یافته های پژوهشی به شمار می‌رود.
مدیرعامل موسسه پویندگان دانش مازندران با توجه به نیاز مالی برای اجرایی كردن پژوهش ها گفت: به كارگیری نتایج پژوهش نیاز به بودجه دارد و باید مدیران هوشمندانه بودجه‌ای را برای پس از انجام پژوهش و به كارگیری آن به كار بگیرند.
وی با اشاره به تحقیق بسیار خوب انجام شده در آموزش و پرورش در خصوص عوامل اجرایی نشدن پژوهش‌ها گفت: مدیران ارشد بدون منابع مالی نمی‌توانند كاری انجام بدهند و تفاوت بین درك درست فرهنگ تصمیم‌گیری تحت تاثیر فرهنگ تحقیق است.
رابطه‌های پژوهشی کمرنگ است
معاون بنیاد نخبگان مازندران نیز در این نشست با توجه به ظرفیت بالای استان و حضور نخبگان و نیروهای فعال در استان گفت: تاكید مقام معظم رهبری بر این است كه یافته های علمی و پژوهشی باید به جایی برسد كه در كشور تولید ثروت كنند و این تولیدات مقالات علمی و پژوهشی در صورت تولید ثروت موجب حل مشكلات بومی و استانی خواهد شد.
محمد حبیبی ارتباط كمرنگ بین دانشگاه و دستگاه های اجرایی را از علل موانع كاربست یافته ای پژوهشی دانست و گفت: رابطه بین دانشگاه‌ها و یافته‌ای پژوهشی و دستگاه های اجرایی و صنعت كمرنگ است و نیاز به فرهنگ ساری در این خصوص وجود دارد و اعتماد سازی نیز در پژوهش های بومی از ضروریات است.
واحد تحقیق و پژوهش در دستگاه‌ها مغفول مانده است
معاون پشتیبانی و توسعه منابع انسانی اداره كل کار، تعاون و رفاه اجتماعی مازندران نیز در این نشست با اشاره به اینكه واحد تحقیقات و پژوهش در سازمان‌ها مغفول مانده است، گفت: در سازمان‌ها بر اساس سلایق مدیران و حساسیت‌های بودجه‌ای كارهای پژوهش و آموزش به افراد ملحق می شود.
شهرام ابراهیمیان با تاكید بر اینكه در برنامه‌ها بودجه پژوهش دیده نمی‌شود، اظهار كرد: هنوز اینکه آیا سازمان‌ها باید كارهایش پژوهشی انجام بدهند و یا آیا موسسات باید این كار را بر عهده بگیرند مشخص نیست.
وی تصحیح ساختار در این زمینه را خواستار شد و گفت: ساختار ها باید اصلاح شود و دستگاه ها باید بر اساس ساختار كار كنند؛ در سطح خرد نیز مدیران پژوهشی و دستگاه‌ها برای انجام پژوهش نباید تنها با یکی دو مرجع در ارتباط باشند.
سرپرست اداره فناوری اطلاعات اداره كل کار، تعاون و رفاه اجتماعی مازندران نیز در سخنانی گفت: پژوهش همیشه با یك مسئله آغاز می شود و در اگر درست انجام شود قطعاً به كار بسته خواهد شد.
علی اصغر قنبری با تاكید بر اینكه كسانی كه به دنبال پژوهش هستند باید مسئله را كامل بشناسند، گفت: كارهای پژوهشی لوس شده است و برخی اساتید با داده سازی و بدون كیفیت انجام پژوهش‌ها می‌دهند که نمی‌توان انتظار داشت به كار بسته شود.
پژوهشگر اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی مازندران نیز در این نشست با تاكید بر اینكه اگر در مسائل پژوهشی همه جوانب جامع دیده شود و بودجه پژوهش نیز تامین شود همچنان مشكل خواهیم داشت، اظهار كرد: پژوهش یك پدیده تاریخی و اجتماعی است و در كشور پیشینه پژوهش با تاسیس دارالفنون و ترجمه متون بوده است.
روش بومی برای تحقیق در ایران تدوین شود
سید محمد جابر باقری ارزش پژوهش را روش تحقیق و رویكردهای نظری دانست و گفت: ما متاسفانه یك فرایند تاریخی را طی نكردیم و با روش های غربی و ترجمه ای كار می كنیم و نظریه پردازی بومی وجود ندارد و چارچوب نظریه‌ها نظریه پردازان غربی هستند.
ادامه داد: نمی توان با داده ای بومی و چارچوب ها و نظریه های غربی موفق عمل كرد و باید یك چارچوب و مبانی نظری بومی خاص خودمان را داشته باشیم.
مدیر پژوهش های صداو سیما استان مازندران نیز در این نشست گفت: سازمان‌ها و ادارات با متخصصان پژوهش خارج سازمان ارتباط زیادی دارند و این پژوهشگران به دلیل عدم شناخت كافی از سازمان كارهای مناسب ارائه نمی دهند و از سویی بودجه كافی در حوزه پژوهش وجود ندارد.
محمد صادق دارایی از فاصله بین پژوهشگران و حوزه‌های كارآموزی گفت و اظهار كرد: ایجاد فضای آزاد مطالعاتی و تحقیق برای پژوهشگران، ارتباط دانشگاه ها و حوزه پژوهش و ضرورت ایجاد یك سازمان و یا نهاد برای نظارت و پژوهش از مشكلات حوزه پژوهش است.
اولویت‌های پژوهشی مشخص نیست
مسئول آموزش و پژوهش محیط زیست مازندران نیز در این نشست ضمن تاكید به تسری فرهنگ عدم كار كردن به دانشگاه ها گفت: اولویت های پژوهشی مشكل دارند و می توان به تزهای دكتری ارجاع داده شود از سویی پژوهش های ما فصلی است و كاربری نیست.
كامران نصیراحمدی گفت: ایجاد یك بانك اطلاعاتی از پژوهش ها و امكان دسترسی به پژوهش های مناسب و در دسترس بودن آنها علاوه بر بودجه و ساختار مناسب از دیگر معضلات پژوهش در كشور است.
اسحاق عزیزی مدرس دانشگاه فرهنگیان دكتر شریعتی ساری نیز در این نشست برنامه ریزان، مدیران و پژوهشگران را سه فاكتور یك تحقیق دانست و گفت: در حوزه برنامه ریزان می توان از عدم نیاز سنجی مناسب، عدم اولویت بندی درست و طولانی بودن فرایند پژوهش نام برد.
وی در خصوص مدیران نیز گفت: عدم وجود نگاه مثبت و عدم اطلاع و آگاهی از مشكلات مدیران و در حوزه پژوهشگران نیز عدم انجام صحیح كار به دلیل عدم نظارت صحیح و عدم ارائه پیشنهاد‌های مناسب توسط پژوهشگران از عدم توفیق پژوهش است.
نرگس ابدالی مدیر پژوهش جهاد دانشگاهی مازندران نیز گفت: زمانی كه برای چاپ مقالات جایزه در نظر گرفته می شود كمیت مقالات افزایش یافته و كیفیت مناسب كاهش می یابد و می توان از این مشوق ها برای ثبت اختراع استفاده كرد که خوشبختانه الان در حال اجرایی شدن است.
ارتباط صنعت و دانشگاه تقویت شود
وی ارتباط بین صنعت و دانشگاه را نیز از مشكلات پژوهش در جامعه دانست و گفت: دانشگاه‌ها باید در دل صنایع ما شكل بگیرند و با این ارتباط است كه پژوهش ها كاربردی خواهد شد.
مدیر پژوهش اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران در این نشست با تاكید بر اینكه مقالات ISI بسیار داریم ولی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، گفت: با وجود اینكه دانشجویان و محققان زیادی در كشور وجود دارند در بهره‌وری در رده های پائین دنیا قرار داریم.
حسین نورانی ادامه داد: فرهنگ و اخلاق پژوهش در كشور شكل نگرفته است و بی اخلاقی‌هایی در حوزه‌های پژوهشی وجود دارد كه به ساختار دانشگاهی و حوزه علم و پژوهشگران مربوط است.
وی همچنین تاكید كرد: در صورت جاری شدن فرهنگ پژوهش و اخلاق پژوهشی توسعه كشور شكل خواهد گرفت.
مدیر مركز آموزش و پژوهش های توسعه و آینده نگری سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان مازندران نیز گفت: بسیاری از مشكلات ارائه شده در این جلسه درست است ولی طرح هر مبحث درست در هر مكانی درست نیست و باید برای رسیدن یك پاسخ مشخص یك سوال مشخص داشته باشیم و در كنار پژوهش های سازمانی پژوهش های غیر سازمانی نیز دیده شود.
لطف الله آجدانی با تاكید بر اینكه بدون علم به اینكه چه تعداد پژوهش در استان شكل گرفته و از لحاظ كیفی قابل استفاده است یا نه نمی‌توان به دنبال رفع موانع كاربست بود، گفت: در دوره قبل 3 میلیارد تومان بودجه صرف پژوهش شده است و در یك سال اخیر 6 میلیارد تومان بودجه تخصیص یافته است و اگر من با این مبلغ نتوانم گره توسعه ای استان را باز كنم جنایتی به مراتب بیشتر از دوره قبل انجام داده‌ام و منابع را نیز به هدر داده ام.
برخی پژوهش‌ها زاید است
مدیر مركز آموزش و پژوهش های توسعه و آینده نگری سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان مازندران با تاكید بر اینكه بسیاری از پژوهش ها زائد است و دغدغه داشتن برای كاربست آن بی معنی است، گفت: بسیاری از مقالات در كشور خرید و فروش می‌شود و وزن كیفی آنها بسیار نازل است از این رو در ابتدا باید تعریف پژوهش و هدف از آن را مشخص شود و بعد به دنبال رسیدن به موانع كاربست آن باشیم.
وجود رانت پژوهشی در استان!
آجودانی با تاكید بر وجود رانت پژوهش در استان گفت: آنچه در استان به نام پژوهش عرضه می شود بسیار ضعیف است و امكانات عادلانه و سهم مناسب برای حوزه ها در استان توزیع نشده است و همچنین فكر پژوهش محور در ذهن مسئولین استان و دستگاه های اجرایی وجود ندارد و تا این مسائل مرتفع نشود نمی توانیم یك پژوهش كارآمد داشته باشیم.
وی در ادامه با بیان اینكه بین 80 تا 85 درصد پژوهش های استان مربوط به اسناد بالادستی است، گفت: نهایتاً ده تا 15 درصد طرح های پژوهشی مربوط به استان است كه محدودیت های خاص برای آنها وجود دارد و باید این جلسات در سطحی برگزار شود كه مصوبات داشته باشد.
حسینی مشاور پژوهشی اداره کل ارشاد اسلامی مازندران نیز گفت: همه پیشرفت های بشری حاصل توجه به پیرامون بوده است که این توجه یا به انسان بوده و علوم رفتاری را به وجود آورده و یا به غیر انسان بوده و حاصل آن علوم طبیعی شده است.
وی با تاکید بر اینکه این علوم از گردآوری اطلاعات حاصل شده است، گفت:تحقیق در هر موضوعی باید از لحاظ روش شناختی به چند موضوع دقت شود و به سمت شناخت پیش رفتن موضوع بررسی شود.
مشاور پژوهشی اداره کل ارشاد اسلامی مازندران نکته دیگر را معرفت شناسی دانست و اظهار کرد: نکته بعدی انتخاب روش هایی برای سطح انتظار است و بعد آن تکنولوژی تحقیق است و چگونگی انسجام بخشیدن و استفاده از جملات و کلمات عامه فهم که قابلیت استفاده را داشته باشد.
وی با تاکید بر استفاده از پرسش های مناسب و پاسخ های مناسب آن در تحقیق گفت: در کار های پژوهشی باید وقت مناسب صرف ارایه مطالب شود و از خودنمایی دوری شود و در کوتاه ترین زمان با کوتاه ترین جملات مفهوم به مخاطب انتقال داده شود.
به گزارش ایسنا، به نظر می‌رسد تغییر فرهنگ‌ها و تغییر رویکردها مهمترین راه‌کار برای رفع موانع کاربست یافته های پژوهشی در استان مازندران است که باید با نشست های اینچنینی این موانع شناسایی و برای رفع آنها اقدام کرد.
خبرگزاری ایسنا