در شهر همدان در کنار بیمارستان های متعدد و دهها مطب که روزانه پذیرای صدها بیمار هستند، دهها آزمایشگاه، مرکز رادیولوژی و درمانگاه مشغول به کارند که براساس مطالعات انجام شده در هر روز حدود 12 تن زباله های عفونی و بیمارستانی تولید می کنند که حاوی عناصر بسیار خطرناک و بیماری زا از جمله ویروس ها، انواع انگل ها و میکروب های خطرناک هستند.
بازیافت زباله‌ها به خصوص از نوع خانگی شامل پسماندهای غذا، کاغذ، شیشه و پلاستیک همواره یکی از مباحث محیط شهروندی بوده است .
معمولا محل دفن پسماندها اراضی حاصلخیز و غنی است و دفن پسماند در خاک علاوه بر از بین بردن ارزش خاک، باعث آلودگی آب های سطحی و زیر زمینی و انتشار بیماری های مختلف خواهد شد.
گردان عضوشورای همدان می گوید : تنها در همدان روزانه 350 هزار تن زباله تولید می‌شود که با ارتقای فرهنگ شهروندی باید زباله تر و خشک از هم جدا و اگر این امر امکان پذیر شود، این میزان به 300 هزار تن می رسد.
آقای نباتی یکی از استادان دانشگاه همدان در رشته محیط زیست می گوید: حفظ محیط زیست و سلامت جامعه از خطر آلودگی و ابتلا به بیماری های مختلف و جداسازی مواد خشک و با ارزش بدون مخلوط شدن با مواد آلوده از مهم ترین اهداف بازیافت زباله است.
وی می افزاید: برای اجرای برنامه های کاهش از مبدا باید اقداماتی در سطح محلی انجام بگیرد و در حقیقت کاهش در مبدا باید قسمتی از برنامه های محلی مدیریت جامع زباله باشد که این اقدامات عبارت از آموزش و تحقیقات، تشویق و تنبیه مالی و تدوین ضوابط و مقررات می شود.
به اعتقاد آقای نباتی فعالیت های کاهش از مبدا می تواند هزینه های دفع را کاهش دهد زیرا تولید زباله کمتر به معنای هزینه حمل و نقل و دفع کمتر است.
مدیر‌عامل سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری همدان می گوید: 15 تا 18 درصد زباله های تولیدی شهر همدان را زباله های خشک تشکیل می دهد و بقیه پسماندهای تر است .
آقای آزاد با اشاره به استقرار 13 ایستگاه بازیافت زباله در شهر همدان می گوید: در ایستگاه ها، کالا و اقلام بازرگانی مختلفی در ازای دریافت زباله‌های کاغذی ارائه خواهد شد.
احمدوند یکی از شهروندان همدانی می گوید: یک بخش اساسی در بازیافت زباله، حضور مردم است چون در طرح بازیافت از مبدا مردم نقش کلیدی دارند که این کار تنها با نصب ظرف تفکیک زباله عملی نمی شود.
به عقیده جامعه شناسان ، نصب بنر، تبلیغات در رسانه های جمعی ، فرهنگ سراها و آموزش‌های غیرمستقیم ، نظرسنجی از مردم، کارشناسی قوی و آموزش‌های چهره به چهره می تواند در این امر مسئولان را یاری کند.
آقای محمدی از کارمندان بهداشت محیط همدان می گوید: محیط زباله برای رشد و تکثیر جوندگانی چون موش و حشراتی مثل مگس، پشه و سوسک بسیار مناسب است و بسیاری از بیماریها مانند حصبه، اسهال، وبا، شبه حصبه، طاعون و غیره از طریق این موجودات که محل زندگی و تکثیر آنها در میان زباله هاست، به انسان منتقل می شود.
گودرزی دانشجوی مدیریت شهری مکان مناسب دفع زباله را محلی با داشتن خاک کافی برای پوشاندن آن می داند در حالی که این مکان در همدان چنین مشخصه ای ندارد.
زارعی یکی از پزشکان عمومی همدان هم معتقد است که کارکنان شاغل در بخش دفن زباله همدان از امکانات اولیه بهداشتی بهره مند نیستند و در معرض ابتلا به بیماری های زیادی از جمله ایدز و هپاتیت قرار دارند.
وی می افزاید: توجه نکردن مسئولان مدیریت شهری به جمع آوری و دفن صحیح و منطقی پسماندهای شهری موجب بروز مشکلات زیادی همچون آلوده شدن آب های سطحی و زیر زمینی زمین های اطراف دفن زباله ، بروز بیماری های مختلف برای کارکنان و مردم روستاهای مجاور این مکان شده است .
سالها دفن زباله های عفونی بیمارستان ها هم از دغدغه های متخصصان علوم پزشکی و بهداشتی کشور و استان بود ولی هنوز بسترسازی لازم انجام نشده و در افکار عمومی جامعه به خوبی انعکاس نیافته است .
خوشبختانه در سالهای اخیر مسئولان بهداشتی و حفاظت محیط زیست و مدیریت شهری به ویژه در کلان شهرها موضوع دفع مناسب زباله های بیمارستانی را در برنامه های خود قرار داده اند.
در شهر همدان در کنار بیمارستان های متعدد و دهها مطب که روزانه پذیرای صدها بیمار هستند، دهها آزمایشگاه، مرکز رادیولوژی و درمانگاه مشغول به کارند که براساس مطالعات انجام شده در هر روز حدود 12 تن زباله های عفونی و بیمارستانی تولید می کنند که حاوی عناصر بسیار خطرناک و بیماری زا از جمله ویروس ها، انواع انگل ها و میکروب های خطرناک هستند.
به گفته کارشناسان امروزه دفع زباله های پزشکی به صنعتی تبدیل شده که در آن روشهای متنوعی ارائه می شود.
صنایع دفع زباله های پزشکی طیف گسترده ای از راهبردها و فناوری ها را شامل می شود که براساس اندازه و منشا زباله های تولید شده دارای انعطاف پذیری است. این روشها قابلیت اجرایی در محل تولید زباله ها و یا خارج از آن محل را دارند.
بنابراین اهمیت حفظ محیط زیست و بهداشت جوامع شهری ایجاب می کند که زباله های بیمارستانی و مراکز بهداشتی درمانی دیگر جدای از سایر زباله های شهری دفع شوند. اما اینکه کدام روش و فناوری برای این کار مناسب است و با ساختار اجتماعی، فرهنگی و اکولوژیکی ما تناسب دارد و کدام روش مطلوب تر و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تراست نیازمند تحقیق، مطالعه و کار کارشناسی بیشتر است.
