در 52 ساعت گذشته تحولات شگرفی در دو جبهه مبارزه با تروریست ها در منطقه رخ داده است که ادامه این پیشروی ها می تواند باعث تغییرات مهمی در صحنه میدانی جنگ با تروریست ها در عراق و سوریه ایجاد کند.
به گزارش«تابناک» تحولات مهم عراق وسوريه در پنجاه و ساعت گذشته از جمله: «حمله به تانكرهاي نفت داعش در عراق،كشته شدن فرمانده النصره در شرق درعا، موضع گيري كري به نفع دولت سوريه، تغيير موضع وزير خارجه فرانسه، انهدام يكي از چاههاي نفت داعش توسط انگليس ، پيشروي نيروهاي حشد الشعبي وارتش عراق به مركزيت داعش در الرمادي وپايين كشيدن بزرگترين پرچم داعشرا می توان از مهمترین این تحولات قلمداد کرد.
عراق:
ستاد تبلیغات جنگ عراق (جمعه) اعلام کرد، ۱۶تانکر حامل نفت داعش در الرحالیه از توابع الرمادی منهدم شد.نیروهای ارتش عراق با پشتیبانی هوایی به مواضع تروریست های داعش در الانبار حمله کرده و توانستند مانع قاچاق ۱۶تانکر حامل مشتقات نفتی شوند .ستاد تبلیغات جنگ عراق خاطرنشان کرد، تروریست ها این تانکرهای حامل مشتقات نفتی را در شمال شرق الرحالیه در نزدیکی الرمادی پنهان کرده و منتظر فرصت مناسبی برای انتقال آن بودند.
همچنین یک منبع امنیتی از پایین کشیدن بزرگترین پرچم گروه تروریستی داعش در شهر الرمادی عراق خبر داد و به خبرگزاری المعلومه گفت: سرویس مبارزه با تروریسم عراق، بزرگترین پرچم این گروه در شهر الرمادی در استان الانبار را به پایین کشید.این منبع افزود: روحیه عناصر داعش به شدت به هم ریخته و در حال فرار از درگیری با نیروهای امنیتی و داوطلب مردمی هستند.
این در حالی است که یک منبع آگاه امنیتی در ترکیه، شنبه (امروز) از استقرار صدها نظامی این کشور در منطقه‌ای نزدیک به شهر «موصل» برای آموزش نیروهای عراقی خبر داد.وی بدون اشاره به شمار دقیق نیروهای ترکیه که در این منطقه مستقر شده‌اند گفت: سربازان ترکیه در چارچوب یک گردان، در «بعشیقة» از توابع موصل مستقر شده‌اند.این منبع در گفت‌و‌گو با رویترز گفت: این نیروها در عمل در منطقه کردستان عراق بودند که با خودروهای زرهی به موصل انتقال داده شده‌اند و کشورهای عضو ائتلاف بین‌المللی ضد داعش در جریان این مسئله قرار گرفته‌اند.
البته ساعاتی پیش نیز یک منبع بلندپایه به شبکه خبری المیادین گفت که احتمالا نظامیان ترکیه که وارد خاک عراق شده بودند، از استان نینوا خارج شده‌اند.این مقام بلندپایه که المیادین هویت وی را فاش نکرد، گفت: اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد که نظامیان ترکیه از استان نینوا عقب‌نشینی کرده‌اند.
دولت عراق نیز در واکنش به ورود نیروهای ترکیه به شمال عراق بدون هماهنگی با دولت مرکزی، عصر امروز(شنبه) سفیر ترکیه در بغداد را فراخواند.وزارت خارجه عراق در بیانیهای ضمن اعلام این خبر تاکید کرد که پس از فراخواندن سفیر ترکیه در بغداد، یادداشت اعتراض را تحویل وی داده است.وز ارت خارجه عراق در یادداشت اعتراض خود از ترکیه خواست تا نیروهای خود را از عراق خارج کند.
سوریه:عرصه میدانی سوریه نیز طی 48 ساعت گذشته شاهد تحولات مهمی بود که می تواند تأثیرات قابل توجهی بر مبارزه با گروه های تروریستی در این کشور داشته باشد. از یک سو، در پی پیشروی های ارتش سوریه علیه تروریست های در جبهه های مختلف، یک فرمانده جبهه النصره به هلاکت رسید و از سوی دیگر، جنگنده های انگلیس در جریان دور جدید حملات خود، اقدام به بمباران چاه های نفت تحت کنترل داعش کردند. همزمان، اخبار منتشره درباره ورود جدی آلمان به عرصه مبارزه با داعش، امیدها را در این عرصه تقویت کرده است.
صبح امروز، منابع خبری از هلاکت یکی از سرکردگان گروه تروریستی جبهه النصره در منطقه شرقی درعا خبر دادند. منابع سوری اعلام کردند ابوجلیب الاردنی، از سرکردگان این گروه در سوریه، بر اثر انفجار بمبی در مسیر حرکت خودرو حامل وی به هلاکت رسیده است. نکته قابل توجه درباره این واقعه آن بود که این اتفاق، همزمان با حمله ارتش سوریه به تروریست های تکفیری در منطقه «شیخ مسکین» در شمال درعا صورت گرفت و به این ترتیب، می تواند نشانه ای از موفقیت آمیز بودن عملیات ارتش در این منطقه باشد.
اما ناکامی تروریست ها در سوریه، تنها به این واقعه و نیز تنها به جبهه النصره محدود نماند و گروه تروریستی داعش نیز بر اثر دور جدید حملات نیروی هوایی انگلیس، متحمل شکست هایی شد. در این راستا، وزارت دفاع انگلیس اعلام کرد جنگنده های این کشور جمعه شب برای دومین بار اقدام به بمباران میادین نفتی تحت کنترل داعش در شرق سوریه کرده اند.
در بیانیه این وزارتخانه اعلام شده بود که در حمله مذکور، علاوه بر جنگنده های «تورنادو»، جنگنده های «تایفون» نیز شرکت داشته اند. مایکل فالون، وزیر دفاع انگلیس نیز در گفت وگو با شبکه «اسکای نیوز» عنوان کرد: «جنگنده های تایفون جمعه شب برای نخستین بار در سوریه وارد عمل شدند و با موفقیت یک میدان نفتی و چاه های نفتی "عمر" را در شرق سوریه هدف قرار دادند». وی که هنگام بازدید از پایگاه هوایی «اکروتیری»، متعلق به نیروی هوایی انگلیس در قبرس با این شبکه خبری صبحت می کرد، گفت این حمله دستاورد زیادی به همراه داشته است.
جنگنده های انگلیسی برای نخستین بار در بامداد پنجشنبه میدان بزرگ نفتی عمرواقع در شرق سوریه و در 35 کیلومتری مرز عراق را هدف قرار داده بودند. بنا بر اعلام وزارت دفاع انگلیس، میدان نفتی عمر یکی از مهمترین و بزرگ ترین منابع اقتصادی گروه تروریستی داعش شمرده می شود و تخمین زده می شود که 10 درصد از منبع بالقوه درآمدی این گروه از این میدان تأمین می شده است. به این ترتیب، انگلیس با این حملات، در حقیقت شریان اقتصادی داعش را هدف قرار داده است.
این در حالی است که روز گذشته، پارلمان آلمان نیز با افزایش حضور نیروهای نظامی این کشور در مبارزه با داعش در سوریه موافقت کرد. به نوشته «نیویورک تایمز»، با رأی قاطع پارلمان آلمان در حمایت از اعزام هواپیماهای شناسایی، یک هواپیمای سوخت گیری و یک ناو پشتیبان به منظور حمایت از عملیات نظامی ائتلاف آمریکایی علیه داعش، این کشور حضور خود در مبارزه با این گروه تروریستی را شدت بخشید.
این روزنامه اشاره می کند که اقدام پارلمان آلمان، پاسخی به درخواست دولت فرانسه بود که پس از وقوع حملات تروریستی اخیر پاریس مطرح شده بود. به این ترتیب، پس از آنکه چند روز پیش آگلا مرکل، صدراعظم آلمان به فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه وعده اقدام سریع درباره مبارزه با داعش را داد، طرح عملیات آلمان با 445 رأی موافق در مقابل 146 رأی مخالف به تصویب رسید.
این تحولات در عرصه میدانی، در شرایطی صورت می پذیرد که در عرصه سیاسی و دیپلماتیک نیز تغییر قابل توجه مواضع کشورهای غربی درباره سوریه، تخمین ها درباره آینده این کشور را با تغییراتی همراه ساخته است. نخست، این جان کری، وزیر خارجه آمریکا بود که در یک موضع گیری کم سابقه، ضمن حمایت از ارتش سوریه در مقابل تروریست ها، از امکان همکاری دولت سوریه با مخالفان به منظور مبارزه با گروه تروریستی داعش سخن گفت.
کری از امکان همکاری دولت سوریه با مخالفان نظام علیه گروه تروریستی داعش «بدون ترک قدرت از سوی بشار اسد» سخن گفت؛ اما با این حال، تصریح کرد: «ضمانت انجام این همکاری بدون وجود شاخصی که راه حلی را درباره افق سرنوشت بشار اسد نشان دهد، بسیار سخت خواهد بود».
این اظهارات جان کری یک روز پس از سخنان «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه بیان می شود. سخنانی که لاوروف در آن خاطرنشان کرد موضوع سرنوشت بشار اسد رئیس جمهوری سوریه مطرح نیست. لاوروف روز پنجشنبه پس از دیدار با همتای آمریکایی خود، در گفت وگو با خبرنگاران اظهار داشت: «موضوع سرنوشت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، مطرح نیست».
پس از آن، اظهارات لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه درباره اینکه کشورش دیگر اصراری بر کناره گیری بشار اسد از قدرت ندارد، نشان داد که سخنان کری نه یک موضع گیری مقطعی و مختص آمریکا، بلکه به احتمال زیاد، نتیجه ای است که مجموعه کشورهای غربی حامی گروه های مخالف دولت سوریه به آن دست یافته اند.
فابیوس گفت که دیگر معتقد نیست پیش شرط آغاز فرایند سیاسی در سوریه، کناره گیری بشار اسد، رئیس جمهور این کشور باشد. وی اظهار داشت: «یک سوریه متحد، می تواند به سوی گذار سیاسی حرکت کند. این بدان معنا نیست که بشار اسد باید پیش از آغاز فرایند سیاسی کناره گیری کند، بلکه باید تضمین هایی برای آینده وجود داشته باشد». وی افزود: «مبارزه با داعش بسیار مهم و حیاتی است؛ اما زمانی می تواند کاملاً مؤثر باشد که همه نیروهای سوری و منطقه ای متحد باشند».
به این ترتیب، کنار هم قرار دادن این مجموعه تحولات در عرصه میدانی و سیاسی، می تواند این گمانه را به طور جدی مطرح کند که باید در آینده ای نزدیک، شاهد تحولاتی جدی و متفاوت در موضوع سوریه باشیم. تحولاتی که به طور بالقوه می تواند ضمن نزدیک تر کردن رویکردهای مختلف موجود درباره مبارزه با داعش در این کشور، عرصه را برای فرایند گذار سیاسی منطقی در سوریه نیز آماده سازد.
