به گزارش تابناک رضوی، افسردگی زمانی اختلال تلقی میشود که روحیه پایین و سایر علائم افسردگی و نشانه افسردگی بیشتر از دو هفته طول بکشد. شاید به هم ریختن وضعیت روحی که با ناراحتی خود را نشان میدهد یکی از شایعترین نشانه های اصلی افسردگی باشد اما این اختلال تقریبا عملکرد همه سیستمهای بدن، از میل جنسی گرفته تا احساس درد را به هم میریزد.
۱۲ مورد از اصلیترین علائم افسردگی و نشانه افسردگی چیست و افسردگی چه علائمی دارد؟
بیماری روحی
برای تشخیص افسردگی و درمان آن، مثل هر بیماری اعصابی شما ابتدا باید بدانید که علائم افسردگی چیست .
از آنجاییکه افسردگی پیچیده است و روی بسیاری از سیستمهای بدن تاثیر میگذارد، علائم زیادی به دنبال دارد که میزان آن از فردی به فرد دیگر متغیر است. در آخرین نسخه از راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی، که پرکاربردترین راهنما برای تشخیص است، علائم افسردگی اینطور آمده است:
افسردگی زمانی اختلال تلقی میشود که همراه با حداقل پنج علامت همزمان و بیش از دو هفته رخ دهد. علائم افسردگی شامل موارد زیر است:
احساس ناراحتی، پوچی یا درماندگی از نشانه های اصلی افسردگی است.
کجخلقی، فوران خشم یا پایین آمدن آستانه صبر به افسردگی و علایم آن مرتبط است.
بیمیلی به انجام فعالیتهای لذت بخش، از رابطه جنسی گرفته تا ورزش نیز از نشانه های اختلالات روانی مرتبط با افسردگی است.
اختلال در خواب، ازجمله بیخوابی یا پرخوابی یکی از نشانه های بیماری روانی افسردگی است.
خستگی و پایین بودن انرژی و زمانی که همه کارها در نظر فرد طاقتفرسا است، نشانه افسردگی است.
اختلال در اشتها، شامل بیمیلی به غذا و کاهش وزن یا پرخوری و افزایش وزن به ناراحتی اعصاب و این بیماری مرتبط است.
اضطراب، پرخاشگری و بیقراری از نشانه های اصلی افسردگی است.
حرکت، تفکر یا صحبت فرد کند میشود.
احساس بیارزشی و عذاب وجدان، تمرکز روی شکستهای گذشته و سرزنش خود از نشانه های اصلی افسردگی است.
اختلال در تمرکز، یادآوری و تصمیمگیری از نشانه های افسردگی شدید است.
فکر به مرگ از علائم افسردگی شدید است.
درد فیزیکی مثل سردرد یا کمردرد که علت مشخصی ندارد میتوان از علائم افسردگی و کرونا باشد.
علائم افسردگی از مشت کردن دست و تکان دادن پا تا فوران خشم متغیر است
من احساس پوچی و درماندگی میکنم. آیا یکی از نشانه های افسردگی است؟
در بسیاری از موارد، بله. یکی از علائم افسردگی افزایش افکار منفی است تا جایی که شناخت را مختل میسازد و روحیهی فرد را بیشتر پایین میآورد.
نه تنها از چیزی لذت نمیبرید، بلکه مدام فکر میکنید که نمیتوانید کاری را درست انجام دهید و هیچوقت عوض نمیشوید. کمکم به این باور میرسید که همیشه قرار است همینطور باقی بمانید، شرایط همیشه پایان بدی دارد و این زندان ذهنی هیچ راه فراری ندارد. اما افکار مساوی با حقیقت نیستند و میتوان افکار پریشان هنگام افسردگی را از طریق رواندرمانی و دیگر روشهای درمان افسردگی تغییر داد.
چرا علاقهای به برقراری رابطهی جنسی ندارم؟ این یکی از علائم افسردگی است؟
همه ما گاهی حال و حوصله رابطه جنسی را نداریم اما اگر این وضعیت همیشگی باشد، یکی از نشانه های افسردگی در زنان و مردان است. درست همانطور که این اختلال به طور کلی میل به زندگی و به طور خاص میل به غذا را پایین میآورد، روی میل جنسی هم تاثیر میگذارد.
پایین بودن میل جنسی تحت تاثیر رخوت و عدم توانایی لذت بردن قرار دارد که از نشانه های اصلی افسردگی است. به علاوه، باعث بروز یا تشدید مشکلاتی میشود که افراد افسرده در روابط خود آن را تجربه میکنند.
برای اینکه بدانید ناراحتی اعصاب چه علائمی دارد و یا ناراحتی اعصاب چه عوارضی دارد، حتما با متخصص این حوزه مشورت کنید.
آیا پریشانی یکی از نشانه های افسردگی است؟
اگرچه افسردگی در اغلب موارد خود را با سستی و بیرمقی و کاهش واکنش و فعالیت نشان میدهد، گاهی نیز ممکن است به صورت پریشان حالی و بیقراری ظاهر شود. یک تحقیق نشان داد نزدیک به یک سوم افراد مبتلا به اختلال افسردگی عمده، علائم پریشانی و بیقراری فیزیکی از خود نشان میدهند. این علائم افسردگی از مشت کردن دست و تکان دادن پا تا فوران خشم متغیر است. همینطور ممکن است فرد نتواند یک جا بند شود.
شواهد نشان میدهد خود افسردگی باعث تغییر مغز میشود، به طوری که توانایی آن برای ایجاد پیوند جدید میان سلولهای عصبی از بین میرود و اندوختهی مغز کاهش مییابد؛ بنابراین ظرفیت بهبود علائم افسردگی کم میشود.
افسردگی بالینی یعنی چه؟
در محاوره برای اشاره به طیف گستردهای از اختلالات روحی، از ناراحتی کوتاهمدت گرفته تا درماندگی شدید، از کلمهی افسردگی استفاده میکنیم. افسردگی بالینی یک اصطلاح پزشکی است که به حالت جدیتر این اختلال اطلاق میشود و به آن افسردگی عمده هم میگوییم.
افراد دچار افسردگی بالینی در کنار اندوه و بیمیلی چند علامت دیگر – نظیر اختلال در خواب و اشتها- را نیز تجربه میکنند و افکارشان آنقدر منفی است که توانایی انجام فعالیتهای روزمره را از دست میدهند و نمیتوانند آیندهای روشن را برای خود متصور شوند.
تفاوت علائم بیماری افسردگی و ناراحتی در چیست؟
ناراحتی یک واکنش طبیعی به ناامیدی، موانع و فقدان است اما افسردگی اینطور نیست. افسردگی همراه با ناراحتی است اما با این تفاوت که علائم دیگری نیز دارد.
افسردگی اغلب بدون هیچ محرکی مثل ابری تیره بر فرد مستولی میشود و انرژی، انگیزه، معنا و احساس باارزش بودن را از او میگیرد. این حالت تا چند هفته یا چند ماه با فرد باقی میماند. ناراحتی باعث میشود فرد در خود فرو رود، او را به پیدا کردن معنا تشویق میکند و بعد خوب میشود. افسردگی به درمان نیاز دارد ولی ناراحتی نه. دلایل عدم مراجعه به پزشک برای درمان افسردگی را بدانید.
تفاوت نشانه های افسردگی و اندوه در چیست؟
به واکنش طبیعی فرد به هر نوع فقدان که همراه با ناراحتی و دلتنگی برای چیز از دست رفته (و اغلب بیمیلی به محیط) است، اندوه میگوییم. اگرچه اندوه شدید، مثل افسردگی، در خواب و اشتهای فرد اختلال ایجاد میکند و احساس گناه به دنبال میآورد، فرقش با افسردگی در این است که مثل موج طغیان و بعد فروکش میکند.
معمولا اندوه در ظرفیت فرد برای به خاطر آوردن خاطرات شادی که با عزیز از دست رفته داشته یا خندیدن هنگام یادآوری این خاطرات اختلال ایجاد نمیکند. فرد افسرده از برقراری روابط اجتماعی میگریزد ولی فرد غمگین از همصحبتی استقبال میکند.
همهی ما گاهی حال و حوصلهی رابطهی جنسی نداریم اما اگر این وضعیت همیشگی باشد، یکی از نشانه های افسردگی در زنان و مردان است.
مدت زمان دورههای افسردگی چقدر است؟
بیماری افسردگی معمولا عود میکند و دورههای آن چند هفته یا چند ماه طول میکشد. تحقیقات نشان میدهد متوسط زمان اولین دوره از افسردگی ۱۷.۳ هفته، یا حدودا ۴ ماه، است. احتمال بهبودی طی هفتههای اول بسیار بالاست. به نظر میرسد شدت اولین دوره از افسردگی- میزان پایین آمدن عملکرد بدن یا منزوی شدن- روی احتمال عود این اختلال اثر میگذارد.
این روزها به دلیل شرایط پاندمی، افسردگی در کرونا و یا افسردگی بعد از کرونا به شدت مشاهده میشود. هنوز مشخص نیست بین ویروس کرونا و افسردگی چه رابطهای وجود دارد اما شرایط ایجاد شده میتواند به نشانه های اختلالات روانی از جمله بیماری افسردگی و حالت های افسردگی دامن بزند.
منظور از دوره افسردگی چیست؟
افسردگی اختلالی است که عود میکند و حدود ۵۰ درصد از کسانی که یک دوره افسردگی را پشت سر میگذارند، دوباره افسرده میشوند. بر اساس تحقیقات، تعداد عوامل استرسزا روی احتمال عود نشانه های اصلی افسردگی موثر است.
همچنین هرچه دوره افسردگی طولانیتر باشد، احتمال بهبود پایین میآید. این مسئله باعث شده بحث بر سر پیدا کردن درمان فوری بالا بگیرد. بعضی شواهد نشان میدهد خود افسردگی باعث تغییر مغز میشود، به طوری که توانایی آن برای ایجاد پیوند جدید میان سلولهای عصبی از بین میرود و اندوخته مغز کاهش مییابد؛ بنابراین ظرفیت بهبود افسردگی و علایم آن کم میشود.
افراد بیشتر از چه سنی دچار نشانه های افسردگی میشوند؟
احتمال بروز نشانه های افسردگی در میانسالی، ۴۵ تا ۶۵ سال، بیشتر است. با این حال، شواهد نشان میدهد امروزه افراد زودتر از قبل، افسردگی بالینی را تجربه میکنند. این نگرانی وجود دارد که مخصوصا افراد نسل z (کسانی که بین سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵ به دنیا آمدهاند) مستعد ابتلا به افسردگی و اضطراب هستند زیرا والدین بیش از اندازه هوایشان را داشتهاند و فرصت کسب مهارتهای لازم برای کنار آمدن با استرسهای زندگی را از دست دادهاند.
پایین بودن میل جنسی تحت تاثیر رخوت و عدم توانایی لذت بردن قرار دارد که از نشانه های افسردگی است.
آیا احتمال ابتلا به علائم افسردگی در سالهای پایانی عمر بیشتر میشود؟
افسردگی جز نشانه های طبیعی بالا رفتن سن نیست. این اختلال در جوانان بیشتر از افراد مسن شایع است اما جدیت آن در سنین پایین کمتر است؛ چون افسردگی در اواخر عمر بیشتر با خودکشی، نادیده گرفتن و به رسمیت نشناختن خود همراه است. افراد بالای ۶۵ سال درصورت ابتلا به علائم افسردگی معمولا برای اولین بار آن را تجربه میکنند. احتمال سابقهی افسردگی در خانواده این اشخاص کمتر است. شواهد نشان میدهد محدود شدن میزان فعالیت در افراد بالای ۶۵ سال از جمله عواملی است که باعث تسریع افسردگی میشود.
احتمال بروز نشانه های افسردگی در میانسالی، ۴۵ تا ۶۵ سال، بیشتر است. با این حال، شواهد نشان میدهد امروزه افراد زودتر از قبل، افسردگی بالینی را تجربه میکنند.
آیا کودکان هم دچار نشانه های افسردگی میشوند؟
کودکان هم افسرده میشوند و مدارکی دال بر علائم افسردگی بالینی کودکان سه ساله موجود است. نشانه های افسردگی در کودکان معمولا با نشانه های افسردگی نوجوانان و بزرگسالان متفاوت است.
شایعترین علامت آن پرخاشگری و کجخلقی شدید است. از دیگر نشانه های افسردگی در کودکان نیز میتوان به انزوای اجتماعی، ناراحتی یا کاهش میزان لذت (انهدونیا) و احساس گناه کودک اشاره کرد. شاید افسردگی در کودکان نوعی واکنش به مشکلات خانوادگی باشد اما در عملکرد خانواده نیز اختلال ایجاد میکند. برخی معتقدند علت بروز افسردگی در کودکان به منع کودک از بازی مربوط است.
کودکان هم افسرده میشوند و مدارکی دال بر علائم افسردگی بالینی کودکان سه ساله موجود است.
سخن پایانی
افسردگی تاثیری جدی به عملکرد و خلقوخوی افراد دارد و میتواند زندگی اطرافیان افراد افسرده را نیز تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل به محض بروز علائم افسردگی و نشانه های اصلی افسردگی باید به دنبال درمان آن بود و باید نشانه های افسردگی را جدی گرفت.
منبع: درمانکده