هیجدهم ماه تیر در تقویم رسمی کشورمان به نام « روز ادبیات کودکان ونوجوانان » نامگذاری شده است . این اقدام را باید رویکردی برای معطوف کردن توجه عمومی به ظرایف و ویژگی های خاص ادبیات کودکان ونوجوانان دانست که به اعتقاد کارشناسان جداسازی آن از دیگر بخشهای ادبیات به تناسب نیاز این قشر به متونی که پاسخ گوی دوره رشد آنان باشند انجام شده است.
این جریان ملموس که انسان ها در سنین کودکی ، مفاهیم ساده را می فهمند و بنابراین به متنهای آهنگین و کوتاه ، لالاییها ، ترانه ها و نظایر این ها گرایش بیش تری نشان میدهند و به مرور زمان و متناسب با افزایش سن شان، میتوانند مطالب با واژگان بیش تررا درک نمایند ، شاهدی بر متفاوت بودن نحوه ارتباط آدمی با مفاهیم است.
باید توجه کرد زمانی که کودک در کنار ادبیات واقع می شود نیروهای موثر در آموزش او در دسترسش قرار می گیرند و لذا این قرابت ارزشی والا می یابد. صاحب نظران معتقدند زمان خاصی به عنوان لحظه شروع این پیوند قابل در نظر گرفتن نیست و به تعبیری می توان اذعان نمود از وقتی که مادر و فرزندش وجود داشته اند شکلی از ادبیات کودک آغازیدن گرفته و اگر این دارایی به درستی رهبری شود یقینا به تقویت اندیشه ورزی در کودک منجرخواهد شد.
واضح است که کودکان سرمایه ای برای ساختن آینده جامعه اند و جامعه خواهان کام یابی های نو دیر یا زود دستان خود را به سوی این عناصر ناجی که دراین مقطع سنی بدون قدرت اما دارای استعداد و توانایی های بالقوه اند دراز خواهد کرد و از آن جایی که انس کودکان با کتاب ، تضميني بر استحکام تربيت و فرهيختگي نسل آينده جامعه مي باشد پس در اين مسير سرنوشت ساز ، توجه به ماندگاري تربيت در دوره کودکی اهمیتی ویژه پیدا می کند زيرا همان گونه که گفته اند: « العلم في الصغر کالنقش في الحجر» یعنی آموختن در کودکي مانند نقش زدن بر سنگ است که ماندگار مي ماند.
ادبیات کودکان و نوجوانان می تواند با گذر از جغرافیا و مرزها ، عاملی برای هم دلی این قشر در سراسر عالم باشد چراکه به تناسب گذراندن مرحلهای ازمراحل زندگی و پدیدار شدن نیازهایی مانند حصول اعتماد به نفس ، تمایل به ابراز وجود و... این امکان وجود دارد گرایش این قشربه الفت با ادبیات هم رشد یابد. الفت نوجوانان با ادبیات که می تواند به صورت های مختلف مثلا تمایل به داستانهای مصور ، داستانهای فانتزی ویا شعر تحقق یابد متد وروشی برای مستقل شدن آنان نیز به شمار می رود. از سوی دیگر نهادینه شدن كتاب خواني در بین کودکان نوجوانان گامی مؤثر در راستای افزايش سرانه مطالعه كتاب در كشور كه میزان آن ، اكنون از حد استانداردهاي جهاني پايينتر است هم خواهد بود.
جامعه جهانی به درستی اهمیت ادبیات کودکان و نوجوانان را دریافته تا جایی که نامیده شدن دوم آوریل ، زاد روز هانس کریستین اندرسن، نویسنده داستانهای کودکان به نام « روز جهانی کتاب کودک » را می توان به عنوان نمودی از این توجه دانست برهمین اساس چندین سال است مراسم باشکوهی به منظور ارج نهادن به مقوله کتاب کودک و ادبیات کودک و نوجوان در کشورهای مختلف برگزار میشوند که رویکردی در راستای نهادینه کردن توجه به ادبیات این قشر به شمار می آید.
اگرچه روز جهانی کتاب کودک در کشور مانیز به رسمیت شناخته شده و وزارت آموزش و پرورش در سال ۱۳۵۰ ، چهاردهم فروردین هر سال را به عنوان روز جهانی کتاب کودک در ایران اعلام کرده ، این مناسبت مهم عملا به بوته فراموشی سپرده شده که در صورت استمرار، به بروز خلاء های مختلف در مسیر تربیت این قشر حساس کمک خواهد کرد.
امید است با همت مضاعف دست اندرکاران امر و اراده عمومی در احیای این مناسبت ، بستر توسعه بیش از پیش فعالیت های مربوط به ادبیات کودکان و نوجوان در کشور فراهم شود.
محمدرضا نوذریان – مدرس ادبیات در دانشگاه