مهدی بشارتده سلوطی در گفت وگو یی با بيان اينكه امروزه در نيازهای بشر كه كالا و خدمات وجو دارد اما محدوديت منابع داریم، اظهار کرد: افزايش جمعيت موجب زياد شدن تقاضا و مصرف می شود و پيشرفت استانداردهای زندگی نيز بر نيازهای مصرفی مردم تاثير گذار است.
وی با اشاره به اینکه بيشتر كشورهايی كه در حال توسعه هستند، اهميت افزايش و ارتقای بهره وری را يكی از مهم ترين عوامل توسعه خود تلقی می كنند، تصریح کرد: در ايران به لحاظ تركيب جمعيتی جوان، نرخ بالای بيكاری، كم كاری و يا بيكاری پنهان، عدم استفاده درست و كافی از ظرفيت واحدهای توليدی و نبود ساختارهای مناسبی كه در بخش های اقتصادی وجود دارد موجب شده بهره وری آن گونه كه بايد و شايد اتفاق نيفتد و توسعه و پيشرفت اقتصادی كشور آن طور كه انتظار می رفت، محقق نشود.
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علم و فناوری مازندران با بيان اينكه در حال حاضر بهبود بهره وری به عنوان موثرترين راه برای بدست آوردن توسعه و يا رشد اقتصادی مطرح است، گفت: توسعه اقتصادی و رشد اقتصادی دو مفهوم جداگانه و کاملا متفاوت است.
بشارتده سلوطی خاطرنشان کرد: زمانی كه توسعه اقتصادی بخواهد اتفاق بيفتد ملزم است كه ابتدا رشد روی دهد اما زمانی كه رشد اتفاق افتاد نمی توان گفت كه توسعه روی داده است.
وی ادامه داد: توسعه به مانند لانه های زنبوری كه كنار هم می چينيم، تلقی می شود كه فضایی خالی بين آن ها نيست اما رشد اقتصادی مانند دانه های دايره ای است كه كنار هم قرار می گيرد اما بين آن ها فضای خالی وجود دارد و به همين دليل گفته می شود اين دو مفهوم بايد ازهم متمايز شوند.
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علم و فناوری مازندران با تاكيد بر اينكه امروزه اگر توسعه مطرح است بايد به سمت بهبود بهره وری هم حركت كرد، افزود: بهبود بهره وری يعنی استفاده كاراتر از منابعی كه در اختيار است.
توسعه بخش كشاورزی پيش نياز توسعه اقتصاد كشور
بشارتده سلوطی از بخش كشاورزی به عنوان يكی از مهم ترين بخش های اقتصادی ايران ياد كرد و گفت: اين بخش يک پنجم توليد ناخالص داخلی كشور را به خود اختصاص داده است بنابراين توسعه بخش كشاورزی می تواند به عنوان پيش شرط و پيش نياز ضروری برای توسعه اقتصاد كشور باشد.
وی با ابراز تاسف از اينكه اين نگاه كه توسعه بخش كشاوررزی پيش نياز توسعه اقتصاد كشور است، وجود ندارد، بیان کرد: همانطوركه بارها شنيده شده است يكی از مهم ترين آيتم های استقلال يک كشور توسعه اقتصادی آن كشور است اما اين امر در كشور ما جدی گرفته نشد.
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علم و فناوری مازندران تصریح کرد: بخش كشاورزی در ايران با چالش ها و محدوديت های زيادی روبرو است كه به عنوان يک عامل بازدارنده توسعه مطرح می شود بنابراين بايد اين محدوديت ها رفع شود تا توسعه كشاورزی در كشور اتفاق بيفتد.
بشارتده سلوطی با تاكيد بر اينكه يكی از علل اصلی پايين بودن توليد و عقب ماندگی نواحی روستايی كشور، پايين بودن عوامل بهره وری توليد است، خاطر نشان كرد: در مناطق روستايی كشور عوامل بهره وری توليد مانند نيروی انسانی، زمين، آب و سرمايه بسيار پايين است و بخش كشاورزی به دليل نداشتن قابليت جذب نيروی انسانی متخصص و وجود نيروی انسانی مازاد همچنان به صورت ساختار سنتی جلو می رود، سطح توليد بسيار پايين و از نظر نيروی كار نيز بهره وری آن بسيار پايين است.
وی با بيان اينكه طی ۳۰ سال اخير بهره وری نيروی كار در بخش كشاورزی رشد بسيار پايينی داشته است، افزود: اين امر باعث شد تمركز نيروی كار مازاد در بخش باقی بماند و ساختار نيروی شاغل اين بخش كه دارای بافت سنتی توليد كشاورزی است تمركز پيدا كند و نيروی كار در اين بخش به دليل كهنسالی و نداشتن تخصص كافی موجب ضعیف شدن اميد در بخش كشاورزی شود.
نقش مهم نيروهای متخصص در افزايش توليدات كشاورزی و بهره وری
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علم و فناوری مازندران نقش نيروی كار تحصيل كرده در بخش كشاورزی كه به آن سرمايه گفته می شود را بسيار مهم تلقی كرد و گفت: انسان متخصص با برخورداری از دانش های فنی و علمی، از ماشين آلات به نحو بهتری استفاده می كند كه اين استفاده بهتر خود به خود پديد آورنده بهره وری بيشتر می شود.
بشارتده سلوطی با بيان اينكه تغيير در دانش و مهارت می تواند به نوعی استفاده ما را از ادوات كشاورزی بهبود ببخشد، بیان کرد: اين روش به دليل پايين بودن سطح سواد افراد كه استفاده كننده ادوات هستند هم بهره وری ماشين آلات را كم و كشاورزی را با بهره وری پايينی مواجه كرده است.
وی خاطرنشان کرد: تغيير در دانش مهارت توليد و بومی سازی روش های توليد توسط نيروهای تحصيل كرده و به تبع آن انتقال آموزشی كه به توليد كنندگان می دهند خود به خود باعث بهره وری توليد در بخش كشاورزی می شود و زمانی كه بهره وری افزايش يابد، درآمد كشاورز از بخش توليد محصولات كشاورزی افزايش یافته و اين امر موجب توجيه مالی بيشتر كشاورزی و ترغيب افراد به امر كشاورزی می شود.
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علم و فناوری مازندران با اشاره به اینکه در چند سال اخير كاهش نزولات آسمانی و خشكسالی های پی در پی موجب آسيب به توليدات محصولات باغی و كشاورزی شد، تصریح کرد: درابتدای سال با افزايش چشمگير بارش ها دركنار خساراتی كه به دنبال داشت موجب رشد و رونق كشاورزی شده اما بايد گفت اين رونق كشاورزی به دليل افزايش بارش ها بود و از روش های نوين استفاده نشده است زيرا افزایش نزولات افزايش باعث رونق توليدات شد.
استفاده از ايده كارآفرينان در تغيير الگوی كشت
بشارتده سلوطی با تاكيد بر اينكه بايد از ايده های كارآفرينان استفاده كرد و الگوی كشت را در داخل كشور تغيير داد، يادآور شد: مسئولان كشاورزی بايد از اين فرصتی كه بدست آمده است به نحو احسنت استفاده كنند و توليد را به سمت محصولاتی رونق دهند كه با يک الگوی كشت جدی همراه با توجيه فنی بيشتری باشد و اين قابليت وجود دارد كه با استفاده از تحصيل كردگان بخش كشاورزی موجب بهبود الگوی كشت شوند.
وی اظهار كرد: درحال حاضر دركشورهايی كه در بخش كشاورزی فعال هستند بخش اعظمی از اعتبار خود را به سمت تحقيق و پژوهش برای تغيير الگوی كشت اختصاص داده اند و در اين راه از ايده های نخبگان استفاده می كنند.
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علم و فناوری مازندران با ابراز تاسف از اينكه آن گونه كه بايد و شايد به دانشجويان بخش كشاورزی بهاء داده نمی شود، افزود: بايد زمينه ای فراهم شود تا فارغ التحصيلان اين بخش مشاركت كنند و از مشاركت اين فارغ التحصيلان در طرح هايی همانند طرح های گلخانه ای استفاده شود.
بشارتده سلوطی با بيان اينكه مديريت درستی برای بكارگيری اين فارغ اتحصيلان وجود ندارد، تاكيد كرد: اين امر به دليل نبود برنامه مديريت صحيح منابع و فقدان برنامه در بخش اعظم كشاورزی است.
وی گفت: بر اساس آمار سال 97 ، بخش كشاورزی ۱۷.۲ درصد اشتغال را بعد از خدمات و صنعت بخود اختصاص داده است.
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علم و فناوری مازندران خاطرنشان کرد: با توجه به موقعيتی كه به دليل بارش باران ايجاد شده است بايد در جهت افزايش اشتغال بخش كشاورزی و بكارگيری ظرفيت فارغ التحصيلان اين بخش، اقدامات خاصی صورت گيرد چراكه نمی توان الگويی را تقليد كرد و روش های نوين، روش های ابداعی هستند و تقليدی نيستند و با توجه به شرايط كشور روش هايی را ابداع كرد تا موجب رشد بخش كشاورزی شود.
ایسنا