شهرستان نطنز مملو از آثار تاریخی زیبا و منحصر به فرد از جمله مسجد جامع ، بقعه شیخ عبدالصمد، آتشکده و آثار تاریخی افوشته نطنز است که بیش از دیگر آثار به چشم می‌آید.
کد خبر: ۶۴۵۳۶۲
تاریخ انتشار: ۲۸ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۷:۲۶ 19 August 2018

به گزارش تابناک اصفهان؛ خانه سورگاه، بقعه میر سید واقف، بقعه سید حسن واقف، حمام، شربتخانه، آب انبار، حسینیه، مسجد و سر درب خانقاه، 9 اثر تاریخی است که در کنار یکدیگر قرار گرفته است.

موضوعی که اخیراً در صدر اخبار قرار گرفته است، کشف دهمین اثر تاریخی شگفت‌انگیز این محله یعنی تونل‌های زیر زمینی است که پیش از این مانند افسانه و سینه به سینه نقل شده بود.

خانه‌ای تاریخی به نام «سورگاه» در محله افوشته نطنز وجود دارد که یکی از 9 اثر تاریخی زیبای این محله است که متعلق به دوره تیموری است.

این خانه تاریخی توسط یک مالک خصوصی برای تبدیل به مرکز اقامتی و ایجاد یک مرکز بوم‌گردی خریدای می شود که هنگام مرمت  و بازسازی آن با پیداشدن یک حفره و تونل و برخی احتمالات تا زمان بررسی‌های دقیق‌تر باستان‌شناسی این خانه پلمب می شود.

هنوز ماهیت این مسیر ورودی و خروجی خانه مشخص نیست و مستلزم نظریه باستان شناسان و محققان برای روشن شدن تکلیف آن است.

آنچه که در حال حاضر برای همه واضح است سخنان نقل شده سینه به سینه در بین اهالی افوشته نطنز و خبر از راه‌های زیرزمینی بین چند اثر تاریخی در این محله است اما هیچ کدام از این سخنان سندیت تاریخی ندارد.

در صورتی که وجود چنین تونلی توسط باستان شناسان تایید  و مشخص شود که چنین موضوعی صحت دارد، صنعت گردشگری در شهرستان نطنز دچار تحول بزرگی خواهد شد و مجموعه تاریخی افوشته نطنز از عجایب 9 گانه تاریخی به عجایب 10 گانه تبدیل خواهد شد.

خانه سورگاه از دوره تیموری محل مهمانی سید حسن واقف یکی از بزرگان نطنز است

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نطنز گفت: خانه سورگاه مربوط به دوره تیموری با قدمت 600سال است که محل مهمانی سید حسن واقف یکی از بزرگان محله افوشته نطنز بوده است که اموال زیادی داشته است.

حسین یزدانمهر،با اشاره به اینکه این سید واقف در دوره تیموری بناهای خیلی خاصی مثل شربتخانه، کوشک، بقعه میر سید حسن واقف، حمام افوشته، خانه سورگاه،آب انبار،خزینه سورگاه، خانقاه و یک سری وقف برای اولاد ذکور داشته است افزود: مهندس باقر آیه الله زاده شیرازی که پدر علم مرمت ایران است یک دوره ای نظر به مرمت این خانه داشت اما مرمت نشد.

وی ثبت ملی این خانه در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۵۰ به‌عنوان یکی از  آثار ملی ایران یادآورشد و گفت: این خانه را دوسال پیش آقای محمدی از بروجردی خریداری کرد و طرح ایجاد اقامتگاه بوم گردی در آن را داد.

 

خانه سورگاه ازعجایب تاریخی افوشته نطنز در انتظار کشف راز تونل زیر زمینی است

یافتن حفره ای به عمق و امتداد 20متر در مسیر مرمت

رئیس اداره میراث فرهنگی نطنز گفت: در این مرحله مالک در حین مرمت به یک حفره ای به عمق و امتداد 20متر میرسد که وقتی یک باستان شناس آنرا دید گفت نیازمند یک کاوش باستان شناسی دارد.

یزدانمهر، با تاکید بر اینکه این مجوز باستان شناسی برای کاوش باید از  پژوهشکده باستان شناسی کل کشور صادر شود گفت: در حال حاضر کار مرمت و احیا مسدود شده است تا مجوز صادر شود.

خانه سورگاه ازعجایب تاریخی افوشته نطنز در انتظار کشف راز تونل زیر زمینی است

وی، پیگیری ونامه نگاری به اداره کل میراث استان اصفهان و مکاتبه با تهران برای صدور مجوز حفاری و یک فصل کاوش را تاکیدکرد و گفت: آنچه که سینه به سینه یا از بزرگان و افرادی که در نطنز بودند نقل شده است این است که اینجا یک راهی زیر آثار تاریخی دارد که برای فرار از آن استفاده می کردند ولی تنها مستنداتی که هست همین راه زیر زمینی است.

نیاز اعتبار یک میلیارد ریالی برای اجرای فصل اول کاوش

به گفته وی، این پروژه حداقل نیازمند اعتبار یک میلیارد ریالی در فصل اول کاوش است که بستگی به حجم کاوش دارد.

رئیس اداره میراث فرهنگی نطنز اجرای عملیات مرمت خانه سورگاه با اعتبار 150میلیون تومانی از محل اعتبارات میراث فرهنگی را در سال گذشته یادآورشد و گفت: این عملیات مرمت در قالب احیای سازه و شکل و شمایل به صورت کاملا سنتی با خشت و مصالح بومی اجراشد.

یزدانمهر تصریح کرد: این عملیات مرمت به خاطر منحصر به فرد بودن خانه و  تلاش و علاقه آقای  شیرازی نسبت به این خانه انجام شد تا دیگر کسی نتواند در آن دخل و تصرف کند و ساختار آن را عوض کند یا مرمت ناهمگون انجام بدهد.

نطنز تنها شهری است که در هر محله یک مسجد جامع دارد

وی در خصوص آثار تاریخی افوشته در دوره تیموری گفت: گنبد میر سید از سید حسن واقف و درهای چوبی با منبت کاری در آن منطقه از جمله این آثار بی نظیر است.

به گفته وی، نطنز تنها شهری است که در هر محله یک مسجد جامع دارد که می توان به مسجدجامع محله قصبه از دوره دیلمیان با قدمت نزدیک به1000 سال، مسجدجامع محله افوشته در دوره تیموری با قدمت نزدیک به 600سال و مسجد جامع سرشک در دوره ایلخانی با قدمت نزدیک به750سال اشاره کرد.

یزدانمهر با اشاره به اینکه 1800 اثر تاریخی در شهرستان نطنز با ابیانه شناسایی شده است گفت:120اثر از این تعداد ثبت ملی شده و 20 اثر نیز در لیست انتظار ثبت ملی است.

سادات واقفی قرن 8 به نطنز آمدند

محقق،پژوهشگر و نویسنده نطنزی نیز در ادامه این گفتگو در خصوص اصل و نسب و تاریخچه مالک و واقف اولیه خانه سورگاه به نام سید واقف گفت: نسب خاندان سادات واقفی به فرزند کوچک امام سجاد(ع) به نام علی اصغر ( امامزده علی اصغر در ساوه مدفون است)می رسد که اوخر قرن 8 به نطنز آمدند، بعد گروهی از آنها ساکن قم شدند و بعدا به مرور زمان به تفرش آمدند و پس از150سال نیز گروهی از آنها راهی نطنز شدند.

سید حسین اعظم واقفی، اظهارداشت: خاندان سادات واقفی هنگامی که به نطنز آمدند مردم نطنز دارای مذهب سنی شافعی بودند بنابراین آنها مروج مذهب تشیع در نطنز شدند.

وی تصریح کرد: شخصی به نام تاج الدین حسن حسینی از مشاهیر این سادات واقفی به علت اینکه اموال بسیاری را بر خیرات و اولاد (نصف بر خیرات و نصف بر اولاد) وقف می کند در طول قرون بعد مردم زمان او را به نام سید واقف می نامند.

وقفیات زیاد واقفی دارای وقف نامه ای معتبر است

به گفته وی، وقف نامه‌ای بسیار بزرگ از وقفیات زیاد واقفی که از اسناد بزرگ زمان است در سال  857 هجری قمری با خط قاضی ابوبکر احمد ابن مسعود تهرانی(نه تهران کنونی بلکه تیران و کرون که در اصفهان وجود دارد) تنظیم شده است همان کسی که از مشاهیر زمان و مورد احترام سلاطین وقت بود بطوریکه هر جاقراردادی به امضای خواجه ابوبکر نوشته شود معتبر است.

نویسنده کتاب هفت جلدی «میراث فرهنگی نطنز شامل آثار و اسناد تاریخی، آداب و سنتها، مشاهیر و سادات نطنز» طول این وقف نامه را۴/۵ (چهار و نیم) متر عنوان کرد و گفت: این وقف نامه الان نزد متولی موقوفه است.

خانه سورگاه رسما جزء وقفیات نیست

اعظم واقفی،با تاکید بر اینکه خانه سورگاه جزء وقفیات رسمی نیست گفت: این خانه محلی بوده است که سید واقف سخنرانان مذهبی را دعوت می کرده است تا برای ترویج مذهب تشیع سخنرانی کنند و در اینجا از مردم پذیرایی می شده است.

وی با اشاره به اینکه الان فقط سر در این خانه به نام سر در خانقاه باقی مانده است گفت: سید واقف این خانه را که خانه شخصی وی بوده است در سال 849 هجری قمری وقف می کند.

به گفته وی، باتوجه به اینکه 600 سال از تاریخ خانه سورگاه می گذرد بسیاری از رقبات آن در طول زمان دستخوش مالکیت اغیار قرارگرفته و مقداری کمی از آن وقفیات باقی مانده است.

این پژوهشگر نطنزی با تاکید بر اینکه سید واقف ابتدا آن خانه را مدرسه کرده بود تا اولا عده ای درس بخوانند و گفته بود برای مدرس، حفاظ و نگهبان حقوق قرار بدهند گفت: دوما گفته بود تمام افرادی که وارد نطنز می شوند و جایی برای ماندن ندارند هفت شبانه روز از آنها در این خانه پذیرایی شود و آنقدر به آنها امکانات بدهند که بتوانند خود را به شهر بعدی برسانند.

خانه سورگاه ازعجایب تاریخی افوشته نطنز در انتظار کشف راز تونل زیر زمینی است

سورگاه محل پذیرایی از فقرا و بیچاره ها بوده است

اعظم واقفی، با اشاره به اینکه سید واقف خانه را به نام خانقاه حسینی می نامد گفت: خانقاه که بعدها خانگاه گفته شد به معنای امروزی نیست بلکه به معنای محل پذیرایی از فقرا و بیچاره ها است.

وی افزود: سید واقف در سن 42 سالگی برای خود آرامگاه ساخته است که هنوز این آرامگاه در محل افوشته در بلندای تپه ای باقی و خیلی مورد احترام است.                          

اعظم واقفی،  گفت: سورگاه به معنای محل سوردادن و پذیرایی از مردم است.

شایان ذکر است:شهر نَطَنز، مرکز شهرستان نطنز، از باغشهرهای تاریخی و مرکزی ایران است که در استان اصفهان و در میانه راه کاشان به اصفهان در دامنه کوهستان کرکس و در شمال غربی اردستان قرار دارد.

دسترسی به شهر نطنز از طریق جاده قدیم کاشان نطنز و اصفهان نطنز و هم چنین آزادراه تهران - نطنز- اصفهان و جاده ترانزیت تهران جنوب امکان‌پذیر است.

نطنز به دلیل قدمت چند هزار ساله و واقع شدن در مسیر اصلی شمال و جنوب کشور و با توجه به موقعیت ویژه جغرافیایی از زمان‌های دور مورد توجه حکومتها بوده است و بدلیل وجود علما و فضلا ی موجود و مدفون در این منطقه به خاک اولیاء الله معروف بود.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار