به گزارش تابناک کردستان، «زن رستوران‌دار کباب با گوشت خر می‌فروخت»؛ «فروش گوشت گراز با برچسب گوشت گاو در سرپل‌ذهاب»؛ «تلفات چند صد رأسی دام‌های سبک و سنگین در روانسر بر اثر تب برفکی»؛ «تلف شدن 2 هزار و 926 رأس دام بر اثر تب برفکی در آذربایجان غربی»؛ اینها تنها چند نمونه از تیتر اخباری است که از تهدید سلامت جامعه روایت می‌کند و به نظر می‌رسد یکی از بهترین راه‌های مقابل با آن هم تشدید نظارت دستگاه مسئول باشد.
در دو سال گذشته، مردم کردستان در هر حوزه‌ای کم و بیش شاهد اخبار ناخوشایند بوده‌اند اما خوشبختانه از این دست اخباری که اشاره شد نه در رسانه‌های رسمی استان و نه در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی مشاهده نشده و بیراه نیست اگر بگوییم عملکرد موفق اداره کل دامپزشکی استان کردستان در دو سال اخیر در این امر اثرگذار بوده است.
اداره کل دامپزشکی کردستان یکی از دستگاه‌های اجرایی استان است که وظایف خطیری در حوزه سلامت انسان و دام بر عهده دارد و این دستگاه در دو سال اخیر توانسته بحران‌هایی که استان‌های همجوار را در بخش بیماری‌های دام درگیر کرده با موفقیت پشت سربگذارد؛ البته «مجتبی ورمقانی» مدیرکل دامپزشکی استان، حمایت مسئولان ارشد استان، بویژه رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کردستان را عامل اصلی موفقیت در ممانعت از شیوع بیماری‌های مهلک دام در استان می‌داند و می‌گوید: «برخلاف سایر استان‌ها، واکسن دام‌ها در کردستان به صورت کاملاً رایگان انجام شده و موافقت بهرام نصراللهی‌زاده با تأمین اعتبار لازم برای خرید واکسن مورد نیاز دام‌های استان، در موفقیت مجموعه دامپزشکی در عمل به وظایفش نقشی بی‌بدیل داشته است».
در این مقال بنا نداریم به شیوه عمل اداره کل دامپزشکی استان کردستان در حوزه واکسیناسیون دام در دو سال اخیر و موفقیت‌های به دست آمده بپردازیم بلکه هدف آن است که گزارشی مختصر از بازدید مدیر و بازرسان این اداره کل از بازار سنندج ارائه کنیم تا مردم با شیوه عمل و حدود وظایف دامپزشکی در نظارت بر عرضه محصولات خام دامی در بازار بیشتر آشنا شوند.
قبل از هرچیز ذکر این نکته ضروری به نظر می‌رسد که کل پرسنل مشغول به خدمت در اداره کل دامپزشکی استان کردستان 165 نفر هستند که با توجه به تعدد وظایف این دستگاه اجرایی و خطیر بودن این وظایف شماری بسیار ناچیز بوده و افزایش این پرسنل از مسیرهای قانونی می‌تواند به بهتر شدن هرچه بیشتر عملکرد این دستگاه کمک کند.
بازدید مدیرکل و یک اکیپ از بازرسان این اداره کل از سطح بازار سنندج، ساعت 4.5 عصر روز پنجشنبه هفته گذشته از هسته مرکزی بازار سنندج یعنی حوالی میدان انقلاب(دور میدان) آغاز و حدود نیم ساعت بعد از افطار با بازدید از یک رستوران معروف شهر به پایان رسید، البته اکیپ‌های دیگری هم که صبح همان روز در روستاهای شهرستان کار واکسیناسیون دام‌ها را انجام داده بودند به دلیل کمبود نیرو مجبور شده بودند عصر آن روز کار بازرسی از سطح شهر را هم انجام دهند و گویا این کار در سایر روزهای هفته هم انجام شده بود.
آنچه در این بازدید بیش از هرچیز توجه ما را جلب کرد ثبت حضور بازرسان در قصابی‌ها و فروشگاه‌های عرضه مرغ گوشتی، همچنین مراکز تهیه غذای آماده و رستوران‌ها و شرح کار انجام شده در دفترچه‌های مخصوصی بود که اداره کل دامپزشکی تهیه و در اختیار مراکز یادشده قرار داده بود؛ دفاتری که گویای بازدیدهای منظم از اماکنی بود که عدم نظارت مرتب بر آنها می‌تواند حتی منجر به بروز یک فاجعه در حوزه سلامت شود.
نصب لیبل بر روی لاشه گوشت هم از نکات قابل توجه بود؛ گوشت حیوان ماده با لیبل زرد رنگ و گوشت حیوان نر با لیبل سفید رنگ از یکدیگر تفکیک شده بود و علاوه بر آن تاریخ ذبح و تاریخ مصرف بر روی لیبل درج شده بود تا مشتری هم از نوع گوشتی که تهیه می‌کند آگاه شود و هم از سالم بودن آن مطمئن باشد؛ برای دام‌های بزرگ تاریخ مصرف 5 روزه و برای دام کوچک تاریخ مصرف 3 روزه بر روی لیبل درج شده بود.
یکی از مواردی که بازرسان اداره کل دامپزشکی استان کردستان با وسواس فراوان بر عرضه آن نظارت داشتند گوشت منجمد بود و دلیلی که آنها برای کار خود ذکر می‌کردند آن بود که گوشت منجمد به محض خارج شدن از حالت فریز، غیرقابل مصرف شده و باید معدوم شود.
ممانعت از عرضه بخشی از چربی گوشت حیوان که از آن به چربی صنعتی یاد می‌شد، جلوگیری از عرضه فرآورده‌های خام مانند جگر مرغ که خارج از یخچال نگهداری می‌شود، ملزم نمودن قصابان به قیمه کردن گوشت در حضور مشتری، ضبط لاشه ماهی که خارج از یخچال و بدون استفاده از یخ در زیر آن در خارج یخچال نگهداری می‌شد موارد دیگری بود که بازرسان با دقت آنها را دنبال می‌کردند.
و اما، نظارت بر 1400 مرکز عرضه فرآورده‌های دامی در شهرستان سنندج، تنها با 18 نفر نیرو، کار آسانی نیست آن هم در شرایطی که عرضه کننده متخلف در برابر مجری قانون عربده می‌کشد و بددهنی می‌کند و بدتر از آن، برخی شهروندان هم گاهی بی‌مهری می‌کنند و در کمال تعجب، جانب متخلف را می‌گیرند.
راستی، آن روز خودرو بازرسان که در کنار خیابان منتظر بارگیری محصولات خام دامی ضبط شده بود توسط پلیس راهنمایی و رانندگی اعمال قانون شد و مبلغ جریمه را هم راننده بی‌نوا باید پرداخت کند.
از مشاهدات‌مان در همراهی 4.5 ساعته با پرسنل دامپزشکی کردستان در بازدید از قصابی‌ها و اماکن عرضه غذای آماده گرفته تا فروشگاه زنجیره‌ای و رستوران با برند مشهور، به ذکر همین مختصر بسنده می‌کنیم اما از کنار یک نکته نمی‌شود گذشت؛ به نظر نمی‌رسد آنچه در ادارات دولتی و دستگاه‌های اجرایی کردستان می‌گذرد نیازی به تبلیغات و خبرسازی داشته باشد، مردم با رصد اخباری که از وضعیت استان‌های دیگر کشور مخابره می‌شود و مشاهده وضعیت استان، به آنچه لازم باشد پی خواهند برد.
