در شهر بزرگ مشهد که مملو از برجها، آپارتمان های چندین طبقه و مراکز تجاری است، به دفعات رویدادهای ناگواری مربوط به مصدومیت و بعضا کشته شدن افراد در پله برقی و آسانسور گزارش می شود که مردم را نسبت به امنیت این بالابرها به تردید انداخته است.
به گفته مدیر عامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی مشهد، پارسال یکهزار و 707 مورد حادثه مربوط به آسانسور و پله برقی در مشهد گزارش شد.
آتشپاد حسن جعفری: در این حوادث یک مورد مربوط به آسانسور و یک مورد نیز مربوط به پله برقی منجر به فوت و مابقی باقی حوادث آسانسور و پله برقی مصدومیت افراد را بدنبال داشته است.
تامین امنیت بالابرهای الکترونیکی یک مساله چندوجهی است که به نهادها و بخش های مختلفی مربوط می شود و بروز حوادث گوناگون در این زمینه مسوولان را به فکر راهکاری برای جلوگیری از آن انداخته است.
نائب رئیس سندیکای آسانسور و پله برقی خراسان رضوی با نامطلوب خواندن صنعت آسانسور و پله برقی در این استان گفت: عدم ساماندهی نصب و سرویس آسانسور و پله برقی باعث بروز حوادث بسیاری شده است و این در حالی است که هر ماه شاهد نصب دهها آسانسور در شهرهای این استان هستیم.
محمدرضا زیبایی با بیان این که بسیاری از قطعات نصب شده بر روی آسانسور فاقد کارآیی بوده و از کیفیت لازم برخوردار نیستند افزود : سرویس آسانسورها در بسیاری از موارد توسط اشخاصی انجام می شود که از تعهد و تخصص لازم برخوردار نیستند.
نائب رئیس سندیکاری آسانسور و پله برقی خراسان رضوی و ایران گفت: سالانه 50 هزار دستگاه آسانسور در کشور نصب می شود که فکر اساسی برای ارتقای سطح ایمنی آنها انجام نشده است.
وی عامل 70 درصد حوادث مربوط به آسانسورها را ناشی از دخالت افراد غیرمجاز در طراحی، مونتاژکاری و سرویس و نگهداری آسانسور دانست و گفت: مهمترین عامل بروز حوادث در رسته آسانسورها مربوط به افزایش قیمت قطعات این دستگاه از سال 1390 و ورود قطعات بی کیفیت چینی به داخل کشوراست.
زیبایی اظهار کرد: 80 درصد ساختمانهای مسکونی مشهد دارای آسانسورهای غیراستانداردی هستند که قطعاتشان تولیدات چین و فاقد کیفیت لازم است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر نصب غیراصولی آسانسور در ساختمانهای مسکونی عامل بروز حوادث به دلیل عدم تسلط فنی افرادی است که به عنوان نصاب یا سرویس نگهدار آسانسور مشغول فعالیت هستند.
زیبایی سرویس و نگهداری آسانسورها را مهمتر از نصب آسانسور ذکر کرد و افزود: عدم توجه به سرویس و نگهداری آسانسور بسترساز بروز بسیاری از حوادث دلخراش است.
زیبایی ادامه داد: شمار حوادث مربوط به آسانسور که از سوی آتش نشانی به این سندیکا ابلاغ می شود مربوط به اتفاقاتی است که جزو حوادث آسانسوری تلقی نمی شود بلکه نشات گرفته از سرویس و نگهداری آسانسور توسط فردی حقیقی می باشد که جایگاه حقوقی ندارد.
وی گفت: از سال 1385 استاندارد آسانسور در ایران اجباری شد لذا آسانسور هر ساختمان مسکونی هر سه سال یکبار باید استانداردسازی شود.
وی افزود: سندیکای آسانسور و پله برقی یک نهاد کاملا تخصصی است که بهترین مکان برای رسیدگی به شکایات مردمی می باشد و اقدامات کارشناسی روی هر شکایات انجام و تقاضاهای کارشناسی مربوط به قطعات توسط افراد خبره در اسرع وقت رسیدگی می شود.
او گفت: این سندیکا با همکاری وزارت صنایع و معادن سابق و سازمان ملی استاندارد نسبت به تدوین استاندارد آسانسور و پله برقی و همچنین تدوین دستورالعمل صدور مجوز تحت عنوان 'پروانه واحد طراحی و مونتاژ آسانسور' برای شرکتهای مرتبط اقدام کرد.
نایب رییس سندیکای آسانسور و پله برقی ایران گفت: این پروانه توسط سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانها صادر می شود لذا ثبت یک شرکت برای فردی که بتواند در زمینه تولید آسانسور استاندارد فعالیت کند شرط ایمنی بودن تولید آن نیست بلکه باید این شرکت دارای پروانه معتبر باشد تا اگر مرتکب تخلف شد و شرایط احراز پروانه را از دست داد اعتبار پروانه اش از بین برود.
زیبایی افزود: اطلاعات شرکتهای آسانسور که دارای پروانه مجاز هستند در سایت سازمان صنعت و در سایت سندیکای خراسان رضوی ثبت شده است.
وی اضافه کرد: الزاما فردی که دارای پروانه واحد طراحی و مونتاژ آسانسور می باشد حتما عضو این سندیکا نیست زیرا سندیکا از بین 120 شرکت آسانسوری که در خراسان رضوی پروانه دارند 10 شرکت عضو سندیکا نیستند.
او گفت: فرد حقیقی یا حقوقی که عضو این سندیکا می شود اساسنامه ای را می پذیرد و سوگندنامه ای را امضا می کند که به واسطه آن باید در جهت حفظ کیفیت کالا، حقوق مصرف کننده و اعتلا کیفیت آسانسور و پله برقی برای حفظ منافع ملی گام بردارد.
او با اعلام اینکه به زودی اتحادیه کشوری آسانسور راه اندازی می شود گفت: اتحادیه ها بهترین مکان برای رسیدگی به شکایات مصرف کنندگان است و تاکنون شکایات مربوط به صنف آسانسور و پله برقی در کمیته داوری و حل اختلاف سندیکا یا در اتحادیه صنف الکترونیک مشهد رسیدگی می شده است.
رییس سندیکای آسانسور و پله برقی خراسان رضوی با بیان اینکه پروانه مربوط به واحد طراحی و مونتاژ آسانسور اعتبار سه ساله دارد، ادامه داد: 110 شرکت مجاز تولیدکننده آسانسور و پله برقی در این استان فعال هستند و در کنار آنها 200 فرد حقیقی یا حقوقی غیرمجاز نیز فعالیت می کنند.
زیبایی گفت: این سندیکا تلاش کرده با همکاری سازمان فنی و حرفه ای و دانشگاه جامع علمی کاربردی دوره های آموزشی برای نصابها و تکنسینهای این رسته برگزار کند.
وی افزود: هم اینک آزمونهایی در قالب تایید صلاحیت فنی آسانسور و پله برقی با مشارکت دانشگاه جامع علمی کاربردی از سوی این سندیکا برگزار می شود که از طریق آن صلاحیت فنی مدیران طراحی، مهندسی و تکنسینهای فنی شرکتها احراز می شود.
او بیان کرد: برای استفاده از تکنسینهای فنی فاقد تحصیلات دانشگاهی اما مجرب در این بخش شیوه نامه مربوط به برگزاری کلاسهای آموزشی توسط این سندیکا در دست اصلاح است تا گواهی تایید صلاحیت فنی برای مدیران طراحی و مهندسی و تکنسینهای فاقد تحصیلات دانشگاهی نیز توسط این نهاد صادر شود.
نائب رییس سندیکای آسانسور و پله برقی خراسان رضوی گفت: استاندارد پله های برقی هنوز اجباری نشده اما شیوه نامه جدید برای صدور گواهی طراحی و مونتاژ مربوط به این سندیکا فقط به آسانسور اختصاص ندارد بلکه پله های متحرک و برقی نیز به این شیوه نامه اضافه شده است.
او اظهار امیدواری کرد با مشارکت سندیکا و سازمان ملی استاندارد اجباری شدن استاندارد پله برقی امسال ابلاغ شود.
نایب رییس سندیکای آسانسور و پله برقی ایران گفت: استاندارد پله برقی در ایران 'ای ام 115' و استاندارد آسانسور 'ای ام 81' است که استانداردهای اروپایی هستند.
کارشناس دفتر فنی استانداری خراسان رضوی نیز کیفیت و عدم آموزش فعالان نصب و سرویس آسانسور را مهمترین چالش این صنعت ذکر کرد و گفت: بسیاری از فعالان این صنعت به صورت غیرمجاز و بدون داشتن صلاحیت و مهارت فنی مشغول به کار می باشند.
محسن توسلی زاده خواستار تدوین نظام نامه برای نصب و سرویس آسانسور شد و گفت: با این که بارها مسائل و چالش های این صنعت بازگو شده اما برای آن تدابیر لازم اتخاذ نشده است.
وی اظهار کرد: با تدوین نظام نامه می توان ضمن مشخص کردن صلاحیت های فنی و معیارهای مربوطه وظایف هر نهاد دست اندرکار را نیز مشخص کرد.
رئیس اداره فلزات سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز گفت: تاکنون 127 پروانه طراحی و مونتاژ آسانسور در استان صادر و از این تعداد 22 پروانه ابطال و تنها 106 پروانه که روی سایت این سازمان نیز منتشر شده مجاز به فعالیت هستند.
قاسم کیومرثی با اشاره به اینکه حجم تخلفات در نصب و نگهداری آسانسور بسیار است، گفت: سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی فعالیت هایی را برای جلوگیری از تخلفات و رعایت حقوق مصرف کنندگان آغاز کرده است.
سرپرست آزمایشگاه اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی خراسان رضوی نیز بازرسی دوره ای از آسانسورهای نصب شده را ضروری دانست و گفت: بیشترین شکایت ها مربوط به مهر فروشی شرکتها و نیز نصابان آسانسور است.
علی حسینی مقدم افزود: برخی از شرکتها در حالی آسانسور نصب می کنند که توان سرویس و نگهداری آنها را ندارند.
وی با اشاره به بازرسی این نهاد از 250 آسانسور ادارات مختلف در سطح شهر مشهد گفت : تمام این آسانسورها با استانداردهای لازم مغایرت داشته اند.
وی اظهار کرد: بسیاری از آسانسورهای در حال کار در مجتمع های مسکونی و برخی از شرکتها و سازمان ها نیز در سطح شهر مشهد در زمره آسانسورهای پرخطر به شمار می روند.
وی گفت: روز به روز بر تعداد ساختمانهای مسکونی دارای آسانسور افزوده می شود لذا طی تعاملی که شهرداری مشهد با اداره کل استاندارد انجام داده، از این پس هر ساختمانی که بخواهد پایان کار بهره برداری بگیرد، از اداره کل استاندارد نسبت به استاندارد بودن آسانسور استعلام خواهد گرفت.
دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز با اشاره به مشکلات و شکایت های مربوط به آسانسورها و پله برقی های نصب شده در مشهد گفت : هر چند این صنعت از جمله صنایع نوپا و جوان استان است اما مشکلات و شکایتهای آن بسیار بوده که باید برای رفع آن چاره اندیشی کرد.
فیروز ابراهیمی اظهار کرد: برای تامین حقوق مصرف کننده باید برنامه ای دقیق با همکاری و مشارکت سندیکای آسانسور و پله برقی و دستگاههای مرتبط تدوین شود که این اتاق فکر به همین منظور تشکیل شده است.
وی با تاکید بر ضرورت آگاهی دادن به مردم و نیز آموزش فعالان این صنعت گفت: مرکز آموزش خانه صنعت برای برگزاری دوره های آموزش تخصصی به فعالان نصب آسانسور و پله برقی آمادگی کامل دارد.
