آزادی دربند!
تابناک اصفهان: آزای در مکان نیست؛ اما آزادی در رگ و پی‌شان است. اندیشه آزاد. جسم آزاد. آزادی از بند. فریاد آزاد. بیان آزاد. آزادی فقط در بند نبودن نیست. آزادی به جسم نیست. آزادی در زندان هست. آزادی در ذهن است. هرچند ذهن یکی ناتوان باشد. آزادی حقیقت است. آزادی یا هست یا نیست. آزادی کاذب نداریم.
تابناک اصفهان: همه به تقصیر، زندانی نیستد گاهی آدم به تقدیر زندانی میشود.
آزای در مکان نیست؛ اما آزادی در رگ و پی‌شان است. اندیشه آزاد. جسم آزاد. آزادی از بند. فریاد آزاد. بیان آزاد. آزادی فقط در بند نبودن نیست. آزادی به جسم نیست. آزادی در زندان هست. آزادی در ذهن است. هرچند ذهن یکی ناتوان باشد. آزادی حقیقت است. آزادی یا هست یا نیست. آزادی کاذب نداریم. آزادی در بند هم داریم. زندانی آزاد هم داریم. آدم‌ها اگر حرف نزنند در بندند. در بند خود.
همان طور که مصطفی معین در سخنرانی روز دانشجو در دانشگاه صنعتی اصفهان می گوید "عدالت و آزادی لازم و ملزوم یکدیگرند. عدالت نباشد آزادی هم نیست. هیچ کدام از این دو واژه بر یکدیگر مقدم نیست."
ریس جمهور می‌گوید "این آزادی دانشجو برای سخنان صریح، بدون دغدغه و با صراحت لهجه و بیان در برابر رییس اجرایی کشور از دستاوردهای انقلاب است." دانشجو آزاد است. آزادتر از وکیل ملت. آزادتر از روزنامه نگار. آزادتر از مردم.
دانشگاه صنعتی اصفهان تقابل آزادی و بند را به نمایش گذاشت با دانشجویان آزاد و زنان و کودکان در بند. در بند جسم یا گرفتار زندان با اجرای گروه آوای دستان بی صدا از موسسه معلولان جسمی و ذهنی توان خواهان فردا و تئاتر زندان نسوان اصفهان. برنامه بر خلاف سخنرانی های روزهای گذشته در دانشگاه فارغ از سیاست برگزار شد.
مشت‌هایشان را گره می‌کنند و آغوششان را باز. با دوانگشتشان روی هوا قدم می‌زنند. فارغ از هر دغدغه در میان تشویق های پی در پی دانشجویان با اشاره آهنگ ها را دنبال می کنند. اجرای گروه آوای دستان بی صدا آغاز می شود؛ گروه شامل هشت معلول جسمی و حرکتی است که اگرچه گرفتار تن های ناتوان هستند اما تلاش می کنند از بند آن رها شوند وقتی دستهایشان را با حاشیه به نشانه شکر بالا می برند یا به نشانه دوستی به هم می فشارند. همه به تقصیر، زندانی نیستد گاهی آدم به تقدیر زندانی میشود. زندانی در تن.
برنامه کانون هلال احمر دانشگاه صنعتی اصفهان شامل زندانیان در بند هم می شود. تئاتر "عزم جزم" با بازی شش زن زندانی با جرائم مختلف از زندان نسوان اصفهان برای نخستین بار میهمان دانشگاه صنعتی اصفهان است.
پس از سال ۱۳۶۸ این نخستین اجرای زنان خارج از زندان است. "عزم جزم" داستان بیوه زنی فقیر را روایت می‌کند که برای شکرگزاری از خداوند تصمیم می گیرد نماز صبح را در مسجد بخواند...
"سپاس برای کدام نعمت؟ خدایت این همه تبعیض را نمی بیند؟ راست و دروغ آن عالم را چه کسی گواهی کرده؟"صدای زنانه شیطان، پیش از اذان صبح در میان نور قرمز سن! در ذهن بیوه زن در خواب می پیچد.
تئاتر"عزم جزم" حاصل تلاش 50 روزه کانون هلال احمر دانشگاه صنعتی اصفهان برای شکستن فضای بسته زندان است و به گفته فاضل نجفی، دبیر کانون هلال احمر دانشگاه صنعتی اصفهان، فضای فرهنگی زندان نسوان اصفهان بی نظیر است و با استفاده از این فضا می توان بار منفی زندان را در ذهن جامعه کم رنگ کرد.
گروه شش نفره تئاتر زندان زنان نسوان، برای اجرای این تئاتر هفت شابانه روز بدون وقفه تلاش کرده است. همه برای نخستین بار روی صحنه می روند و در مقابل تماشاگران اجرا می کنند. تمرین های تئاتر در زندان بدون سن و دکور در نمازخانه انجام می شود. رهبری گروه با تئاتر به شکل آکادمیک و عملی آشنا و از مددجویان زندان است.
"تشکر می کنم که من وگروهم را از فهرست شهروندان حذف نکردید و اجازه حضور روی صحنه در محیطی مانند دانشگاه را به ما دادید. اجرای این تئاتر نتیجه یک کار جمعی است. از مسئولان که عهده دار خروج ما از زندان می شوند تا قاضی ناظر. فضای فرهنگی دریایی است که هیچ گاه پر نمی شود. اگرچه محیط زندان یک محیط امنیتی است اما آدم های فرهنگی نیز در آن هستند. آدم های فرهنگی که دستانشان بسته است."
"تمام روزهایی که تمرین می کنیم نمازخانه زندان پر است، با ما گریه می کنند. با ما می خندند. بازیگران شرایط خاصی دارند و آماتور هستند. همه به نوعی دچار وسوسه شیطان هستیم. گاهی شیطان چراغ به دست می گیرد و راهنما می شود. موضوع تئاتر به فراخور محیط زندان بهترین سوژه است."
مدیرکل زندان های استان اصفهان به خبرنگار ایسنا می گوید: زندان مکانی است برای افرادی که از جامعه دور مانده اند باید آنها را به جامعه برگرداند. کار زندان اصلاح و تربیت است. 90 درصد برنامه های زندان فرهنگی است.
اسدالله گرجی زاده تصریح می کند: مردم فکر می کنند زندانی کسی غیر از آنها است. اما باید متوجه شوند این قشر تنها از جامعه دور شده است. فرهنگ بهترین راه است تا این افراد به جامعه برگردند. برنامه های فرهنگی کمک می کند افرادی که راه را گم کرده اند به جامعه برگردند.
سیامند پویامنش، رییس زندان نسوان اصفهان، مسئول فرهنگی و معاون زندان، گروه تئاتر را در شب جشن دانشجویی همراهی می کنند.
پویا منش معتقد است اجرای تئاتر یک مقوله فرهنگی است و امور فرهنگی جزء سیاست های کلان سازمان زندان هاست تا افرادی که هنجارهای جامعه را گاهی به خطا و گاهی با نا آگاهی زیر پا گذاشته اند با هنر، بازگشت سالم و شرافتمندی به جامعه داشته باشند.
رییس زندان نسوان اصفهان اشتغال، هنر، ترویج قرآن، مباحث اخلاقی و مذهبی را مهمترین مواردی می داند که به کمک آن می توان این افراد را به جامعه برگرداند و می گوید: نگاه ما به زندانیان به شکل جرمی که انجام داده اند نیست بلکه هدف ترویج مباحث اخلاقی با محوریت انسان است.
"تو سالمی. چشمی داری و دستی. پای رفتن داری. نان از دسترنج خود می خوری. این عین عدالت است.خدا فریب نیست.خدا فریب نیست." صدای مردانه حق! پیش از اذان صبح در میان نور سفید سن! در ذهن بیوه زن در خواب می پیچد.
گروه تئاتر زنان زندان اصفهان، آزادند. هنرشان از دیوارهای زندان عبور کرده و به سالن دانشگاه صنعتی اصفهان رسیده است. زنان دربند آزاد در کنار اندیشه آزاد دانشجویان.
همه به تقصیر زندانی نیستد گاهی آدم به تقدیر زندانی میشود.
منبع: خبرگزاری ایسنا