به گزارش تابناک اصفهان، پروژه مسکن مهر با هدف صاحب خانه کردن اقشار کم در آمد جامعه از سال 86 کلید خورد. این طرح در تعداد زیادی از شهرها و روستاهای کشور اجرا شد و متقاضیانِ واجد شرایط پس از طی مراحلی خانه های خود را تحویل می گرفتند. اگر چه مسکن مهر در کوتاه مدت ایده خوبی بود و مرحمی بر درد خانه به دوشان گذاشت اما این طرح در لایه های عمیق جامعه و همچنین اقتصاد کشور، فاجعه ای را به بار آورد که حتی خود متولیان آن نیز انتظارش را نداشتند. یکی از مشکلاتی که مسکن مهر در بُعد کلان اقتصاد کشور به وجود آورد افزایش نقدینگی یا به عبارتی «چاپ اسکناس دستوری» توسط بانک مرکزی بود چرا که دولت قبلی برای پیشبرد پروژه مسکن مهر، نیاز شدیدی به "پول نقد" داشت از این رو به نحو سرسام آوری از بانک مرکزی استقراض کرد که یکی از تبعات آن افزایش نرخ تورم و خم شدن کمر اقتصاد کشور بود. اما گذشته از ماهیت نامطلوب اقتصادی این طرح -که هیچگونه توجیه منطقی نداشت- مسائل و بی مهری های دیگری در بطن مسکن مهر ((به ویژه در استان اصفهان)) وجود دارد که همچنان گریبان متقاضیان این طرح را گرفته است.
جانمایی غیرکارشناسی و شروع مشکلات
با توجه به قیمت بالای زمین در کلان شهر اصفهان، بار ساخت و ساز مسکن مهر به دوش حاشیه های استان و شهرهای اقماری افتاد. بر اساس صحبت های کارشناسان، عدم مطالعه دقیق در جانمایی مسکن مهر و بردن این طرح به شهرهایی مانند نجف آباد، فولاد شهر و شهر جدید مجلسی، باعث بروز مشکلاتی شد که تبعات منفی آن همچنان ادامه دارد. یکی از این مشکلات اخلال در اکوسیستم جمعیتی استان بود که با تکمیل آپارتمان ها، حجم انبوهی از متقاضیان اجباراً به شهرهای دیگر کوچ کردند؛ حال اینکه محل کار و رفت آمد آنها در مرکز و حاشیه اصفهان است. طبیعتاً این موضوع باعث به وجود آمدن مشکلاتی در زمینه حمل و نقل و هدر رفتن زمان می شود. طراحان مسکن مهر بدون توجه به مسائل روبنایی و اشتغالِ ساکنان این خانه ها، این پروژه را کلید زدند و هیچ گمان نبردند که ایجاد یک سایت مسکونی به امکانات جانبی نظیر اشتغال، حمل و نقل عمومی، مدرسه، بیمارستان و... نیاز دارد؛ این مسائل مهم در طرح مسکن مهر پیش بینی نشد تا یکی از دلایل اصلی شکست این پروژه در شهرهای اقماری ((مانند فولادشهر)) باشد.
بافت فرسوده شهر، بهترین مکان برای ساخت مسکن مهر
شهر اصفهان به دلیل بافت فرسوده ی زیادی که دارد، یکی از مناسب ترین مناطق برای انبوه سازی است. اما دولت قبلی بدون توجه به این موضوع مهم، آپارتمان های مهر را در شهرهایی بنا کرد که هیچگونه زیرساخت مناسبی برای زندگی در آن وجود نداشت. اخیراً «رئیس اتحادیه املاک استان اصفهان» نیز از این اقدام غیر کارشناسیِ دولت قبل انتقاد کرد. رسول جهانگیری بر این باور است که مسکن مهر می بایست در بافت های فرسوده ی مرکز و مکان هایی که احیای بافت فرسوده در آن ها امکان پذیر بود، انجام می شد و نه در 40 کیلومتری شهر اصفهان. وی با ابراز گلایه از کیفیت نامناسب مسکن مهر گفته است: «در مورد جانمایی مسکن مهر، کار کارشناسی صورت نگرفت و این غفلت منجر به عدم سکونت متقاضیان در شهرستان های اصفهان شد».
برای رفع مشکلات مسکن مهر چاره ای جز صبر! نیست
دبیر انجمن صنفی انبوه سازان اصفهان نیز در گفتگو با «جام جم اصفهان» جانمایی مسکن مهرِ فولادشهر را غیر کارشناسی عنوان کرد. احمد تولا در رابطه با دلیل نامناسب بودن جانمایی مسکن مهر فولادشهر می گوید: اگر چه طرح توسعه شهری ادامه دارد اما در آخرین نقطه ای که شهر اصفهان به آن ختم می شود و به فولادشهر می رسیم، "یک برزن" رها شد و در برزن بعدی ساخت و ساز انجام گرفت. این موضوع باعث فاصله بین شهر اصفهان و فولادشهر شد و به تبع آن مشکلاتی از قبیل انشعابات آب، برق، گاز و تاسیسات روبنایی به وجود آمد؛ البته برای رفع مشکلات مسکن مهر چاره ای جز صبر نیست.
مسکن مهر یا مجموعه های خوابگاهی؟!
دبیر انجمن صنفی انبوه سازان اصفهان با اشاره به اینکه انتقادات زیادی به کلّیت طرح مسکن مهر وارد است می افزاید: ما اول باید از خودمان بپرسیم، کار محل سکونت را تعیین می کند یا محل سکونت است که کار را تأمین می کند؛ قائدتاً اشتغال است که محل سکونت را تعیین می کند چرا که اولویت با اشتغال است اما در رابطه با مسکن مهر، عکس این موضوع اتفاق افتاد و اولویت به مسکن داده شد. .احمد تولا با تاکید بر اینکه ایجاد یک شهر جدید و تأمین امکانات جانبی آن -از جمله اشتغال- بسیار دشوار است، گفت: بخشی از فرصت های شغلی برای افراد ساکن در مسکن مهر در همان نقطه وجود دارد اما برای عده زیاد دیگر باید کارآفرینی کنیم که البته در این زمینه ابهاماتی وجود دارد. راه دیگری که وجود دارد این است که حمل و نقل مناسبی را ((مانند مترو و اتوبوس)) برای افراد ساکن در سایت های مسکن مهر تدارک ببینیم تا به محل کار خود دسترسی داشته باشند که متاسفانه این امر تا کنون اتفاق نیفتاده است. در واقع مسکن مهرِ شهرهای اقماری اصفهان مجموعه ای از خوابگاه ها هستند که مردم فقط برای استراحت و خواب به آنجا می روند.