به گزارش تابناک اصفهان، به
عقيده باستان شناسان و برحسب قراين و شواهد به دست آمده، توليد روغن از
دانه هاي گياهي در ايران از حدود 7 هزار سال پيش وجود داشته و به صورت
ابتدايي و با ابزارهاي ساده تهيه مي شده است.استفاده از روغن توليد شده از عصارخانه ها در مساجد، مكتب خانه ها و منازل باعث شده بود كه اين بناها نزد مردم محترم و مقدس باشند.
درباره تقدس عصارخانه نزد مردم گفته شده كه چون تيرهاي چوبي عصارخانه معمولاً 10 تا 12 متر طول داشتند و جابجايي و حركت دادن آن ها در كوچه هاي تنگ و پرپيچ شهر دشوار بوده است، هر جا كه حركت تير چوبي با ديوار يا مانعي برخورد مي كرده است، آن جا را تخريب مي كردند. اين خسارت ها نه تنها اعتراضي از جانب مالكان ساختمان ها و عمارت ها به همراه نداشت بلكه صاحب خانه اين تخريب را مبارك قلمداد مي كرد و به خاطر آن سور (مهماني) مي داد.
اما حکایت زندگی با عصارخانه ها در دوران کنونی بسیار متفاوت از گذشته شده است و بیشتر از آنکه بنایی به خاطر حفظ عصارخانه تخریب شود، این عصارخانه ها هستند که در کوران بی توجهی یا توسعه و یا جهل برخی نامردمان روزگار به قربانگاه می روند.
عصارخانه های زیر هریک به روشی و به بهانه ای از صفحه روزگار و تاریخ حذف شده اند و تنها نام آنها در یاد مانده است:
1- عصارخانه بازار عربان: اين عصارخانه از موقوفه هاي مسجد جامع بود و به دستور يكي از علماي متنفذ دوران قاجاريه در هم كوبيده شد.
2- عصارخانه بازار غاز: در امتداد بازار ميدان مير؛ كه در سال 1311 به علت احداث خيابان هاتف، از بين رفت.
3- عصارخانه شاهزادگان: واقع در شمال بازارچه بلند؛ كه در سال 1313 هجري قمري به دستور مسعود ميرزا ظل السطان ويران شد.
4- عصارخانه دردشت: واقع در اول كوچه ارابه چي ها؛ كه به دستور حسين نعمت بخش خراب شد. در اين كارخانه تيري به نام جهان نما وجود داشت كه در نوع خود منحصر به فرد بود .
5- عصارخانه بازار حسين آباد: اين عصارخانه در نزديكي دروازه حسين آباد قرار داشت و حدود شصت سال قبل ويران شد.
6- عصارخانه بيدآباد: اين عصارخانه در بازار بيد آباد و در نزديكي مسجد و حمام ميرزا باقر واقع بود و امروز اثري از آن برجا نيست.
7- عصارخانه بازار گلشن: اين عصارخانه در محلي مجاور سراي فخر داير بود و حدود هشتاد سال پيش ويران شد.
8- عصارخانه چهارسوي شيرازي ها: امروز تنها نامي از آن برجاي مانده است.
9- عصارخانه سر قبر آخوند: در بازار مجلسي ( نزديك مسجد جامع ) كه به علت بي توجهي فروريخت.
گفته مي شود كه عصارخانه هاي ديگري در محل چارسوي عليقلي آقا و در محل سه پله و نورباران وجود داشته است.